6-b sinf Darsning mavzusi: Har XIL maxrajli kasrlarni taqqoslash

2. Tayanch bilimlarni faollashtirish.
Olingan bilimlarni faollashtirish uchun sinfni uch guruhga bo’lib,har bir guruhga uyga vazifa qilib guruh nomiga doir ma’lumotlar topib kelish shart qilingan.
1-guruh “Mirzo Ulug’bek”
2-guruh “Berniy”
3 -guruh “Al-Xorazmiy” guruhlari edi. Har bir guruhdan 5-6 ta o’quvchi guruh nomini oqlaydi va har bir allomamiz haqida qisqacha ma’lumot etib o’tadilar. Matematika faniga qo’shgan xissalari haqida to’xtalib o’tadilar.Keyin doska 3 qismga bo’lingan va har bir qismda 4 donadan qog’oz ilingan bo’ladi.Guruhlarga 4 donadan jami 12 ta misol yozilgan tarqatmalarni berib chiqamiz va ularni yechishlariga vaqt beramiz. Qaysi guruh yechib bo’lsa o’ziga tegishli qismdagi qog’oz tagiga yopishtirib chiqadi.

Xuddi shu tartibda doskadagi savollar tagiga yopishtiradilar.Hamma guruh bajarib bo’lganidan keyin kartochkalarni ag’daramiz va javoblarni solishtiramiz.Kim birinchi va bexato bajarsa rag’bat kartochkasi bilan taqdirlanadi.

4

2-shartda sardorlar kelib stol ustida turgan 3 ta ustida shakl bo’lakchalaridan iborat bo’lgan ixtiyoriy A4 farmatdagi qog’ozni tanlab oladilar va guruh bilan orqasidagi savollarga javob beradilar va shaklni tiklaydilar. Savollarga to’g’ri javob bergan o’quvchilar rag’batlantirib boriladi.Tiklab qaysi shakl hosil bo’lsa o’sha shaklni ingliz tilida aytib berishlari kerak.Shu qatorida ingliz tilidan qay darajada bilimga ega ekanliklarini bilib olamiz.Va nihoyat ballarni berib yangi mavzuga o’tamiz.

CIRCLE TRIANGLE RECTANGLE

3.Yangi bilimlarni o’rganish. ( Namoyish metodidan foydalanib)
Bizga ma’lumki biz 5-sinf kursini o’qiyotganimizda bir xil maxrajli kasrlarni taqqoslashni o’rgangan edik. _{ } kasrlarni taqqoslash uchun ularni suratlarini taqqoslash kifoya edi: 5>4 shuning uchun 1-kasr katta ekan.
Endi har xil maxrajli kasrlarni taqqoslash uchun avvolo ularga umumiy maxraj beramiz. Agar mahraj o’zaro tub bo’lsa ko’paytmasi, biri ikkinchisiga bo’linsa kattasi,Agar ikkalasi ham murakkab son bo’lsa, ularga EKUK topamiz.Misol tariqasida ko’ramiz:
_{ } kasrlarni taqqoslang.
16 ,32 sonlariga umumiy maxraj 32 bo’ladi: _{ };
_{ } bo’ladi.
Agar _{ } va _{ } kasrlar quydagicha taqqoslanadi:

1) agar kn>ml bo’lsa,_{ }>_{ } bo’ladi, k,l,m,n lar berilgan natural sonlar;

2) agar kn bo’lsa, _{ } bo’ladi;
_{ }>_{ }, 3*9>2*7, 27>14;
_{ }=_{ } 5*16=8*10, 80=80;
_{ }<_{ } 10*6<9*7, 60<63;
Berilgan to’g’ri kasrlarni taqqoslash o’rniga ularni birga to’ldiruvchisini taqqoslash ham ba’zida qulay hisoblanadi:
Masalan, _{ } va _{ } kasrlarni taqqoslash kerak bo’lsin.
_{ }=_{ } ga teng;
_{ }=_{ } ga teng, _{ }>_{ }
Agar to’g’ri kasrlardan qaysi birini birga to’ldiruvchisi katta bo’lsa,o’sha kasr kichik bo’ladi, va aksincha kichik bo’lsa o’sha kasr katta bo’ladi.
To’g’ri kasr har doim birdan kichikdir.Har qanday noto’g’ri kasr har qanday to’g’ri kasrdan kattadir.
_{ }>_{ }