Abyssal-abissal

KVAZIKRATON — QUASICRATON Kvazikraton — platforma tushunchasining sinonimi.

KVARS — QUARTZ Kvars — m-l. Kimeviy
tarkibi —Yer ustida eng ko‘p
tarqalgan va o‘rganilgan m-llardan
biri. K. ning rangi xilma-xil bulnshi mumkin, lekin rangsiz, sutdek oq
va kulrang xillari keng tarsalgai.
Rangiga qarab alo^ida-aloqida nomlarga ajratiladi: tog‘ billuri —shaffof; ametist — binafsha rangli;
rauxtopaz — kulrang yoki qo‘ng‘irroq;
morion — sora; sitrin — limonsarik., tillarang-sariq. geksagonalsingoniyali. Qat. 7. Ulanish tekisligi yuq, s. og. 2,5—2,85. Polimorf turlarining bu guruxiga kiradigan uchta asosiy shakli alo^ida nomlarga ega: kvars, tridimit va kristobalit. Ularning turlarini esa yunoncha harflarning old kushimchalari bilan belgilash kabul qilingan: a — K; R - K ; shuningdek tabiatda suvga nisbatan boy kremniyning m-llari opal va xalsedon xam mavjud. Past qaroratda hosil bo‘lgan turi K. ning kristall strukturasi K. strukturasidan
bir ozgina farq qiladi. O datda
kremniy oksidiga boy effuznv jinslarda (liparit va bosh.) K. ning
a turi uchrasa, intruziv jinslar tarkibida hamda tomirsimon K. da a
kvars uchraydi. Past xaroratli a —
kvarsming kristallari turri tuzilgan bo‘lib, faqat bush liklarda uchraydi. Juda qatta 1 va qattoki 40 t
og’irlikka ega bo‘lgan ayrim kristallari ham ma’lum. K. ning amaliy yaxamiyati qatta. SH affof va chiroyli zeb-ziynat buyumlari uchun tosh sifatida foydalaniladi. Rangsiz tog‘ billuri optik asboblar uchun ishlatiladi, bundan tashhari, radiotexnikada radio to‘linlari stabilizatorlari,
rezanatorlar tayyorlash da qo’llaniladi. Yeritilgan K. dan kislotaga va
utga chidamli idishlar, meditsinada
ultrabinafsha nur bYeruvchi K. lampalari tayyorlash da, K. li humdan shisha idishlari xozirlashda hamda surilish inshootlarida keng kulamda
qo‘llaniladi.