Dinlarni tasniflash
Sakramental (diniy marosim va rasm-rusumlarga tayanuvchi) dinlar
Profetik (Payg‘ambarlarga tayanuvchi) dinlar
Mistik (ruhiy olamga yo‘naltirilgan) dinlar
HOZIRGI KUNDA DIN TIPOLOGIYASIDA DINLARNING QUYIDAGI TASNIFLARI MAVJUD:
Tarixiy-geografik jihatga ko‘ra;
Etnik jihatga ko‘ra;
E'tiqod qiluvchilarining soniga ko‘ra;
Hozirgi davrda mavjudligi jihatidan (tirik va o‘lik diniy tizimlar) va h.k.
Bugungi kunda, dinshunoslikka bag‘ishlangan adabiyotlarda esa asosan quyidagi tasnif keltiriladi:
1.Jahon dinlari 2.
Millat dinlari 3.
Primitiv diniy tasavvurlar (urug‘-qabila dinlari)
• DINLAR TA'LIMOTIGA KO‘RA
Monoteistik Politeistik
O‘ZBEKISTONDA DAVLATNING DIN VA DINIY TASHKILOTLAR BILAN MUNOSABATI
Hozirda davlat bilan din (diniy tashkilotlar) o‘rtasidagi munosabatlarni tartibga solishning turli shakllari
mavjud bo‘lib, ular bugunga kelib quyidagi uchta asosiy turkumga ajratiladi:
• Davlat cherkovi modeli – identifikasion model
• Separatsion, ya'ni davlat dindan ajratilganligiga asoslangan model
• Kooperatsion – neytralitet modeli
DAVLAT CHERKOVI MODELI – IDENTIFIKASION MODEL
DANIYA ANGLIYA GRETSIYA SHVETSIYA FINLYANDIYA NORVEGIYA
SEPARATSION MODEL
AQSH NIDERLANDIYA FRANSIYA
KOOPERATSION – NEYTRALITET MODEL
GERMANIYA ISPANIYA ITALIYA BELGIYA LYUKSEMBURG AVSTRIYA
O‘ZBEKISTONDA DAVLAT VA DIN MUNOSABATLARI
• O‘zbekistonda tarkib topgan davlat va din o‘rtasidagi munosabat o‘z mohiyati, mazmuni va huquqiy
asoslariga ko‘ra separatsion modelga, ya'ni davlatdan din, maktabdan din ajratilganligi va vijdon
erkinligi, konfessional bag‘rikenglik ta'minlanganligiga asoslanadi.
• O‘zbekiston Respublikasi Konstitusiyasida davlat, din va fuqarolari o‘rtasidagi munosabatlari qonunlar
bilan belgilab qo‘yilgan -3-
Do'stlaringiz bilan baham: |
