E – barcha gaz molekulalari ilgarilanma harakat kinetik energiyasining yig‘indisidir. Gaz massasi m= Nm0 bo‘lgani uchun: 1 mol gaz uchun μ= m0na ga teng bo‘lsa: bu yerda Vm


Download 0.64 Mb.
bet2/4
Sana25.02.2023
Hajmi0.64 Mb.
#1229653
1   2   3   4
Bog'liq
11 – ma’ruza

f() funksiya tezliklari dan +d gacha intervalda yotadigan molekulalarning nisbiy sonini belgilaydi
yoki
Maksvell, ehtimollik nazariyasi usulini qo‘llab, f() funksiyani - ideal gaz molekulalarining tezligi bo‘yicha taqsimot qonunini keltirib chiqardi.
Bu ifodadan ko‘rinib turibdiki, taqsimot funksiyasining aniq ko‘rinishi gazning turi (m0) va T – holat parametriga bog‘liq ekan.
Taqsimot funksiyasi egri chizig‘i ostidagi yuza 1 ga teng deb hisoblanadi.
Ideal gaz molekulalarining tezlik bo‘yicha taqsimot funksiyasi maksimal qiymatga ega bo‘lgan tezlik , ehtimolligi eng katta bo‘lgan tezlikni belgilaydi.
eht=
Bu ifodadan ko‘rinib turibdiki, temperatura oshganda taqsimot funksiyasi maksimumi o‘ngga siljiydi, ammo bu holda egri chiziq ostidagi yuza miqdori o‘zgarmaydi .
Molekulalarning o‘rtacha tezligi <> quyidagi ifoda bilan aniqlanadi:
Taqsimot funksiyasining temperaturaga bog‘liqligi
Molekulalarning tezliklari bo‘yicha taqsimotidan foydalanib ularning kinetik energiyasi bo‘yicha taqsimotini quyidagicha yo’zamiz:
funksiyaning o‘zgaruvchisi deb
ni olsak:
bu yerda dN () - ilgarilanma harakat kinetik energiyasi dan +d gacha bo‘lgan intervaldagi molekulalar soni.
Issiqlik harakati energiyasi bo‘yicha molekulalarning taqsimot funksiyasi quyidagicha :
Ideal gazning o‘rtacha kinetik energiyasi quyidagiga teng:

Barometrik formula. Bolsman taqsimoti

Barcha molekulalar massalarini bir xil, havo temperaturasini o‘zgarmas, tortishish maydonini bir jinsli, deb hisoblaymiz. Agarda h balandlikda atmosfera bosimi R ga teng bo‘lsa, h + dh balandlikda esa bosim R + dP ga teng. dh > 0 bo‘lganda, dP< 0, h, h + dh balandlikdagi bosimlar farqi, asosi birlik yuza, balandligi dh ga teng bo‘lgan silindr hajmida joylashgan gaz og‘irligiga teng bo‘ladi:


bu yerda  - h balandlikdagi gazning zichligidir
dh juda kichik bo‘lgani uchun, balandlik o‘zgaradigan sohada gaz zichligini o‘zgarmas, deb hisoblanadi:
Ideal gazning holat tenglamasidan gaz zichligini quyidagicha yozish mumkin:

Bu tenglikni Р1 dan Р2 gacha va h1 dan h2 gacha sohalar bo‘yicha integrallasa:
bundan
Bu ifoda barometrik formula
deb ataladi
Balandlik doimo dengiz sathiga nisbatan olinadi, dengiz sathida bosimni normal atmosfera bosimi deb hisoblanadi. U holda:

Download 0.64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling