Kontur - elektr zanjirning shoxobchalaridan hosil bo'lgan berk yo'l. - Kontur - elektr zanjirning shoxobchalaridan hosil bo'lgan berk yo'l.
- O'zgarmas tok - I harfi bilan, qarshilik - R va o'tkazuvchanlik - G harflar bilan belgilanadi.
- Elektr zanjir elementi qismalaridagi kuchlanishni undan o'tuvchi tokka bog'liqligi elementning voltamper xarakteristikasi (VAX) deb ataladi (7-rasm). Masalan, rezistordan o'tuvchi tok bilan shu rezistordagi kuchlanish orasidagi bog'lanish rezistorning VAX bo'ladi.
- Amalda abssissa o'qiga kuchlanish qiymatini, ordinata o'qiga esa tok qiymatini tanlangan masshtabda belgilab elementning VAX quriladi. Agar rezistor VAX to'g'ri chiziq bo'lsa, u holda bunday rezistor chiziqli rezistor, chiziqli elementlardan tuzilgan zanjir esa chiziqli zanjir deb ataladi (7-rasm, a). Agar rezistorning VAX egri chiziq bo'lsa (7 - rasm, b), u holda bunday rezistor nochiziq rezistor, bunday rezistorlardan iborat elektr zanjir esa, nochiziq elektr zanjir deb ataladi.
- Katta toklarda Om qonunining buzilishi
- Shu paytgacha biz elektronlarni faqat elektr maydon ta'siridagi harakatini o'rganib keldik. Lekin ma'lumki, o'tkazgichdan o'tayotgan tok magnit maydonining manbaidir. Magnit maydoni esa o'tkazgichni nafaqat tashqarisida, balki ichkarisida ham mavjuddir.
- Misol uchun I=10 A tok o'tayotgan va diametri d=1 mm bo'lgan o'tkazgich atrofidagi magnit maydonning induksiyasi В=4I/d Tl ( Vs/Am -magnit doimiysi). Tokning magnit maydoni Om qonunini buzilishiga olib kelishi mumkin.
- Darhaqiqat, magnit maydonida harakatlanayotgan elektronga uning trayektoriyasini buzuvchi Lorens kuchi ta'sir qiladi. Agar maydon induksiyasi B elektron tezligi v ga perpendikulyar bo'lsa, u holda elektron trayektoriyasi r=mv/eB radiusli aylana ko'rinishiga ega bo'ladi (m, e-elektron massasi va zaryadi). Agar B va v vektorlar orasidagi burchak bo'lsa, u holda elektron diametri d=2 (mv/eВ)sin li spiral bo'yicha harakat qiladi. Bunda elektron spiralning bir o'ramini
Do'stlaringiz bilan baham: |
