G. E. Karlibaeva, N. S. Matjanov fiZika ham astronomiya oqitiw metodikasi

Bekkemlew ushin soraw lar
1. Metodikahq qollanba degenimiz ne?
2. Oqiw qollanba degenimiz ne?
3. Sabaqhq degenimiz ne?
72

---

14-§. ORTA М ЕКТЕРТЕ FIZIKA SABAGI HAM ONIN 
STRUKTURASI. ZAMANAGOY FIZIKA SABAGI HAM 
ONIN STRUKTURASI
Sabaqlardagi interaktiv xizmet oz-ara tusiniwdi, birgelikte 
islewdi, erkin pikirlewdi, uliwma, biraq har bir qatnasiwshi ushm 
ahmiyetli maselelerdi birgelikte sheshiwge alip keletugm bay- 
lamsta sholkemlestiriw ham rawajlandiriw kozde tutadi. Sonin 
menen birge, interaktiv usillar boymsha oqitiwdi sholkem- 
lestirgende, itibar beriliwi kerek bolgan jane bir tarepi - sabaqqa 
qoyilgan maqset ham waziypamn mazmun maselesi. Maqset ham 
waziypamn mazmum oqitiwdin dasturiy formasma qaraganda 
basqasharaq xarakterge iye boliwi lazim. Mine usinday oqitiw 
usillannan biri didaktikahq oyin texnologiyalan bohp tabiladi.
Bilimlendiriw processinde didaktikahq oymli texnologiyalar 
didaktikahq oyin sabagi formasinda qollamladi. Bunday sabaq- 
larda oqiwshilardin bilim aliw processi oym menen baylams- 
tinladi. Sonliqtan bunday sabaqlar oym sabaqlari dep ataladi.
Insan turmismda oym arqali tomendegi waziypalar amelge 
asmladi:
1. Oym arqali oqiwshmin belgili bir xizmetke bolgan 
qizigiwshihgi artadi.
2. Kommunikativ - qanm-qatnas madeniyatin iyelewge jar- 
dem beredi.
3. Oqiwshmin oz ziyrekligi, qizigiwi, bilimin ham ozligin 
bayan etiwge imkaniyat beredi.
4. Turmista ham oym processinde juz beretugm turli 
qiyinshiliqlardi sheshiwge tayarlaydi.
5. Oym processinde tarbiyaly'q normalarga say minez-quliqti 
iyelewge, kemshiliklerdi saplastiriwga imkaniyat jaratiladi.
6. Oqiwshmin doretiwshiligin jaratiwga imkaniyat beredi.
7. insaniyat ushm ahmiyetli bolgan qadiriyatlai sistemasi, 
tarbiyaly'q, ruwxiy-madeniy, milliy ham uliwma insaniy qadi- 
riyatlardi uyreniwge itiar qaratiladi.
8. Oym qatnasiwshilarmda kollektiv bohp islew madeniyatin 
rawajlandiriw kozde tutiladi.
73

---

Oyin quramina tomendegi maseleler kiredi: oyinnm syujeti; 
belgilengen roller, waziypalar; usi rollerdi amelge asmw ushm 
orinlanatugin ameller (usillar); amq oymlar yamasa shartli turdegi 
oym uskenelerinen paydalamw; oyin qatnasiwshilan arasmdagi 
qarim-qatnas.
Oym xizmetinin qurami tomendegilerden quralgan boladi: 
oyinnan kozde tutilgan maqsetti amqlaw, proektlew; usi maqsetti 
amelge asmw jollarm belgilew; almgan natiyjelerdi analiz qiliw; 
oym strukturasina tiyisli ozgerisler kirgiziw.
Oqitiwshi didaktikaliq oym sabaqlarm otkeriwde tomendegi 
didaktikaliq talaplarga amel qiliwi lazun: didaktikaliq oymli 
sabaqlar programmada belgilengen bilimlendiriw, tarbiyaliq, 
rawajlandiriwshi maqset ham waziypalardi sheshiwge qaratilgan 
boliwi lazim, ahmiyetli mashqalalarga bagishlanganhgi ham olar 
oym dawammda sheshiliwin; barkaml insandi tarbiyalawga; milliy 
adeplilik normalanna saykes keliwi; bunday sabaqlarda didak­
tikaliq principlerge amel qihmwi ham en kem waqit sarplangan 
halda ulken natiyj ege erisi wi kerek.
Tomende biz didaktikaliq oymli sabaqlardm mazmumna 
qisqasha toqtap otemiz.