Геологик хариталарни ўҚиш ҳозирги вақтда геологлар ихтиёрида турли мазмундаги

2-расм. Геосинклинал вилоятларда бурмалар узун ўқининг характерли 
шакллари (Усов бўйича): 1-параллел, 2-кулиссимон, 3-гирляндлар, 4–
данаксимон тўпламлар, 5 ва 6-виргациялар (тармоқланиш): 5-дарахтсимон 
(дендритли), 6-“от думи” турлари. 
 
Йирик миқёсли хариталарда ҳар доим ҳам ҳудуд қайси 
структура типга мансублигини аниқлаб бўлмайди ва бу ҳолда 
элементар 
структура 
шаклларини 
тавсифлаш 
билангина 
чегараланади. 
2. 3-расмда мисол келтирилганидек тректоник схема ва геологик 
кесма тузилади. Тектоник схемада тектоник районлар кўрсатилади, 
шартли белгиларда эса уларнинг қисқача тавсифи берилади. Районлар 
ичида структура қаватлари ажратилади (ранг ёки штриховка 
ёрдамида), бурмали ва узилмали дислокациялар, интрузиялар 
белгиланади.
3. Ҳудуднинг батафсил тектоник таърифи берилади:
Структуравий-фациал 
(структуравий-формацион) 
зоналар 
ажратилади. Бунда қуйидагилар кўзда тутилиши лозим:
-қайси ётқизиқлар (ёши бўйича) устиворликка эга; 
-қатламанинг стратиграфик диапазони, тарқалиш майдони, 
-уларнинг ётиш шакллари қанақалиги, турли зоналар бир-бирига 
муносабати ва улар орасидаги чегаралар таърифланади. 

---

30 
Номувофиқликлар таҳлил қилинади, структура қаватлари ва 
яруслари ажратилади. Уларнинг ҳар бири учун қуйидагилар 
кўрсатилиши лозим: 
3-расм. Тектоник схема (мисол). 
Шартли белгилар: 1-3 структура қаватлари 1 - қуйи бурмали 
структура қавати; 2 – оралиқ структура қавати; 3 – устки платформали 
структура қавати; 4 - гранитоидлар интрузияси, 
5 - узилмалар, 6 - 
cилжималар; 7 – ётиш элементлари (а - нормал, б - тўнтарилган); 8 – бурма ўқи (а -