I боб. Мавзу: давлат ва ҳУҚУҚ назарияси фанинингпредмети ва методлари


Download 0.81 Mb.
bet39/106
Sana20.06.2023
Hajmi0.81 Mb.
#1630776
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   106
Bog'liq
Davlat xuquq nazariyasi

Хукук функциялари:
Хукукнинг функциялари кишилар уртасидаги ижтимоий муносабатларни хукукий тартибга солиш ва уларни ривожлантириш билан боглик асосий вазифлдардан келиб чикади.
Хукук функциялари- бу авввалом бор, унинг махсус хусусиятлари, белгиларнинг юзага чикишида куринади.Функцияларда хукукнинг эркинлигидан ( мустакиллигидан) келиб чикадиган белгилари мужассамлашади.
Шунинг учун хукук функциялари ижтимоий муносабатларга таъсир этишнинг асосий йукналишлари характерловчи белгиларини ажратиб курсатиш мумкин.
Хукукий функциясининг белгиларининг куйидагиларини курсатиш мумкин:

  1. Хукук функциялари унинг мохиятидан келиб чикиб, жамиятда хукукнинг вазифаси билан аникланади;

  2. Хукукий функциялари- бу ижтиоий муносабатларга таъсир этиш йуналишлари булиб, унинг амалга оширишга булган талаб, хукукни ижтимоий ходиса сифатида зарурлигини билдиради;

  3. Хукукий функцияларининг энг мухим томонларини курсата туриб, хукукни ривожлантириш босикичидаги унинг олдида турган вазифаларни амалга оширишга каратилган;

  4. Хукукий функциялари ижтимоий муносабатларнинг маълум турларини тартибга солишга каратилган унинг актив харакатлари йуналишидир;

  5. Хукукий фукнкциялари узининг доимийлиги хамда узлуксиз харакатдалиги билан ажралиб туради.

Хукук функциялари тизимини 5 та гурухга булиш мумкин:



  • Умумхукукий функциялар, (барча хукукий сохаларига таалукли);

  • Узаросохавий функциялар (иккита ва ундан куп, аммо барча хукукий сохаларига эмас);

  • Сохавий функциялар (конкрет хукук сохасига таалукли);

  • Хукук институтлари функциялари (конкрет хукукий институтга);

  • Хукук нормаси функциялари (конкрет хукукий нормасининг турга таалукли).

Хукукий функцияларни 2 хил нуктаи-назардан таснифлаш мумкин:


А) махсус юридик функциялар регулятив ва курикловчи функцияларга булинади.
Регулятив функциялар – хукук функциялари тизимида бош ва асосий уринни эгаллайди, чунки хукукнинг асосий ижтимоий вазифаси хам ижтимоий муносабатларни тартибга солишга каратилган.
Регулятив функциялар уз навбатида: статик ва динамик функцияларга булинади.
Статик функция амалдаги ижтимоий муносабатларни мустахкамлашга хизмат килади;
Динамик функция ижтимоий муносабатларни ривожлантиради ва узгартириш киритади.
Курикловчи хукукий функциялари – хукукий таъсир этиш йуналишлари булиб, умумахамиятга эга булган, бирмунча мухим булган иктисодий, сиёсий, миллий ва бошка ижтимоий муносабатларни куриклашга каратилгандир.
Б) умумижтимоий функция (иктисодий, сиёсий, тарбиявий, экологик функциялар ва б.). жумладан, диккатни яна бир масалага каратиш зарур булади, яъни курикловчи функцияларни регулятив функцияларга карама-карши куйиш керак эмас. Факат курикловчи функция – бу негатив функция булиб, такиклаш, санкция, жавобгарлик кабиларни уз ичига олса, регулятив функция позитив функция булиб, хукук субъектларининг ижобий фаолиятини мувофиклаштиришга йуналтирилгандир.
Хукук функциялари тадбик этишнинг 3 та шакли мавжуд булиб, уларга:

  • Информацион, йуналтирилган (ориентированный), хукукий шакллар киради.




Download 0.81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   35   36   37   38   39   40   41   42   ...   106




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling