Ijtimoiy-gumanitar fanlar fakulteti

 
XULOSA 
Markaziy Osiyo insoniyat sivilizatsiyasining eng qadimgi o‗choqlaridan biri 
kishilik jamiyati taraqqiyotining ilk davrlari Ashel, Shel davriga oid 
manzilgohlarning topilishi mazkur mintaqa odamzod kelib chiqqan 
makonlardan ekanligini uzil-kesil isbotladi. O‟rta va so‟nggi paleolitga oid 
manzilgohlarning 
topilishi 
o‟lkada 
zamonaviy 
qiyofadagi 
odam 
shakllanganligini asoslab berdi. Shu asosda aytish mumkinki, Markaziy Osiyo 
insoniyat paydo bo‗lgan hududlardan biridir. Kishilik taraqqiyotining keyingi 
bosqichlari mezolit va neolit erasida muzlik davrining barham topishi 
natijasida mintaqada ilk sivilizasion jarayonlar ya„ni ibtidoiy ziroatchilik va 
chorvachilik paydo bo‟ldi. Bu davrga kelib Markaziy Osiyoda uchta tarixiy-
madaniy makon shakllandi. Ular Joytun madaniyati (dehqonchilik), Xisor 
tog‟oldi madaniyati (dehqonchilik va chorvachilik) va Kaltaminor madaniyati 
(markaziy va shimoliy hududlar, asoson, ovchilik va baliqchilik). Eneolit va 
bronza davriga kelib sug‟orma dehqonchilik, yer haydab ziroatchilik qilish va 
hunarmandchilikning rivojlanishi oqibatida aholining urbanizatsiya darajasi 
nihoyatda kuchaydi. Bu esa dastlabki shahar tipidagi aholi manzilgohlarining 
vujudga kelishiga olib keldi. Eramizdan oldingi 1 ming yilliklarga kelib 
temirning kashf qilinishi ijtimoiy-iqtisodiy hayotda keskin, tub o‟zgarishlarga 
olib keldi. Ortiqcha mahsulotning paydo bo‟lishi aholi o‟rtasida mulkiy 
tabaqalanishning kuchayishiga, bir biridan farq qiluvchi ijtimoiy guruhlarning 
shakllanishiga va shu asosda tabaqaviy jamiyatning paydo bo‟lishiga zamin 
yaratdi. 
 
 
 

---

 
 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR:
 
1. Karimov I.A. «Tarixiy xotirasiz kеlajak yo`q» T., Sharq. 1998. 
2.Jabborov I.M. Jahon etnologiyasi asoslari.T., 2005 
3.Jabborov I., Jabborov S. Jahon dinlari tarixi. Toshkеnt, 2001. 
4.Jabborov I.M. Etnografiya asoslari. T.,1981. 
5. Jabborov I.M. Etnografiya va jahonning etnik qiyofasi. T., 1982. 
6. Guru P. Aziya. M. 1958 
6. Markov G.Е. Kochеvniki Azii. M.1976. 
7. Shpajnikov G.A. Rеligii stran Yugo-Vostochnoy Azii.M. 1980. 
8.Bruk S.I. Nasеlеniе mira.M.,1981 
9. O`zbеkiston Milliy entsiklopеdiyasi. T., «O`zbеkiston milliy 
entsiklopеdiyasi milliy nashriyoti 2001-2006. 1-11 jildlar. 
10. Jahon mamlakatlari. Qisqa ma'lumotnoma. T., Sharq. 2006.