Immunologiya rivojlanishining qisqacha tarixiy tavsifi Qadimgi dunyo va o'rta asrlar


Download 113.81 Kb.
bet4/43
Sana10.02.2023
Hajmi113.81 Kb.
#1185673
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43
Bog'liq
Immunologiyaning predmeti va vazifalari

Qushlardagi Fabricius sumkasi immunitetning markaziy organi rolini bajaradi, periferiya uchun B-hujayralari yetkazib beruvchisi bo'lib, antikor ishlab chiqaruvchilarning faol shakllanish joyidir. Bu kloakaning orqa qismida joylashgan limfoepitelial organ. Bursaning lümeni ustunli epiteliya bilan qoplangan. Epiteliya qatlami orqasida tugunlar (lobulalar) joylashgan. Korteks asosan kichik limfotsitlarning zich to'planishi bilan ifodalanadi. Yengilroq medullaga yirik limfotsitlar, plazma hujayralari, makrofaglar, granulotsitlar va retikulyar hujayralar kiradi.
Dalak (periferik)- qorin pardaning yuqori, chap tomonida joylashgan katta organ. Tashqi tomondan organ biriktiruvchi to'qima kapsulasi bilan o'ralgan bo'lib, undan qo'llab-quvvatlovchi qismlar, trabekulalar organ ichiga tarqaladi. Tuzilishning o'ziga xos xususiyati ikkita hududning mavjudligi - qizil (ko'p miqdordagi eritrotsitlar, shuningdek makrofaglar, megakaryotsitlar, granulotsitlar, limfotsitlar) va oq pulpa (eksentrik joylashgan arterial kanal atrofida limfotsitlarning to'planishi). Oq va qizil pulpa o'rtasida aniq chegaralar yo'q va ular orasida qisman hujayra almashinuvi sodir bo'ladi. T- va B-limfotsitlar oq pulpada joylashgan. T xujayralari arteriolalar atrofida joylashgan bo'lib, periarterial kavramalarni hosil qiladi. B hujayralari germinal markazlarning bir qismi bo'lib, ular chegara zonasida joylashgan. Qizil pulpada limfotsitlar va plazma hujayralari ham mavjud. Lekin ular bu zonada morfologik shakllangan klasterlarni hosil qilmaydi.
Limfa tugunlari haqiqiy limfoid shakllanishlardir. Ular limfa tomirlari bo'ylab don shaklida joylashgan; qon tomirlari atrofida mezenxima hujayralarining to'planishi natijasida hosil bo'ladi. Mezenximaning tashqi qatlami biriktiruvchi to'qima kapsulasiga differensiyalanadi, undan bo'limlar tugunga tarqaladi. To'g'ridan-to'g'ri kapsula ostida marginal sinus joylashgan bo'lib, u erda limfa limfa olib keladigan tomirlar orqali kiradi. Chekka sinusdan limfa tugunning butun qalinligi bo'ylab oraliq sinuslarga kiradi va uni ko'krak kanaliga olib boradigan limfatik tomirda to'planadi. Idishning chiqish nuqtasi tugunning eshigi deb ataladi. Qon tomirlari darvoza orqali tugunga o'tadi. Limfa tugunida kortikal qatlam va tugunning markazida joylashgan medulla ajralib turadi. Tugunning kortikal qatlami B-hujayralarining kontsentratsiyasi joyidir. Medulla nisbatan bo'shashgan limfotsitlar, plazma hujayralari, erkin makrofaglar va retikulyar stromal hujayralar bilan ifodalanadi. Korteks va medulla orasidagi maydon T hujayralarining kontsentratsiyasi joyidir.
Limfoid to'qima ovqat hazm qilish, nafas olish va urogenital yo'llarning devorlarida lokalizatsiya qilingan. U shilliq pardalar bilan bog'langan limfoid to'qima deb ataladi. To'qimalar diffuz infiltratsiya shaklida yoki yopiq biriktiruvchi to'qima holatidan mahrum bo'lgan tugunli to'planishlar shaklida taqdim etiladi. Funktsiyalari: antigenni konsentratsiya qiladi, har xil turdagi hujayralar antijeni bilan aloqani ta'minlaydi, limfoid to'qimalarning hujayrali tuzilmalarini tananing kerakli qismlariga o'tkazadi va begona antijenlarni yo'q qiladi. Bo'shashgan limfoid to'qimalarni ajratib ko'rsatish - unda retikulyar tolalar, retikulyar hujayralar va qattiq makrofaglar ustunlik qiladi; va zich - limfotsitlar, plazma hujayralari va erkin makrofaglar.


Download 113.81 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   43




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling