«innovative academy» ilmiy tadqiqotlarni

9 

«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
Учинчидан, мафкуравий иммунитетни мустаҳкамлашга қаратилган ғоявий 
тарбиянинг асосий мақсадларидан бири аҳолининг турли қатламлари учун умумий 
тамойилларга эга бўлган фуқаролик масъулияти ва инсонийлик бурчи билан боғлиқ 
тушунчаларни шакллантиришдан иборат. Бу тушунчалар қадим замонлардан буён 
маълум. Аммо улар деярли ҳамма вақт кишининг миллий, синфий, ирқий, диний, 
ҳудудий ҳолатларига қараб, турли чекинишлар ёки имтиёзлар билан боғлиқ бўлган. 
 
ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР 
Мирзиёев Ш.М. “Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт 
тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови”. Ўзбекистон Республикаси 
Конституцияси қабул қилинганининг 24 йиллигига бағишланган тантанали 
маросимдаги маърузасидан // “Халқ сўзи”, 2016 йил 8 декабрь. 
Мирзиёев Ш.М. “Қонун устуворлиги ва инсон манфаатларини таъминлаш – юрт 
тараққиёти ва халқ фаровонлигининг гарови”. Ўзбекистон Республикаси 
Конституцияси қабул қилинганининг 24 йиллигига бағишланган тантанали 
маросимдаги маърузасидан // “Халқ сўзи”, 2016 йил 8 декабрь. 
Назаров Қ. Ғоялар фалсафаси. – Тошкент: Академия, 2011. – Б. 28. 
Мирзиёев Ш.М. Олий Мажлис Қонунчилик палатаси ва Сенатининг қўшма 
мажлисидаги нутқ. // “Халқ сўзи”, 2016 йил 9 сентябрь. 
Назаров Қ. Ғоялар фалсафаси (тажрибавий қўлланма). – Т.: “Академия”, 2011.– 213–
214 бетлар. 

---

10 

«Zamonaviy dunyoda innovatsion tadqiqotlar: Nazariya 
va amaliyot» nomli ilmiy, masofaviy, onlayn konferensiya 
INNOVATSION MUHIT SHAROITIDA KORXONALAR
RAQOBATDOSHLIGINI OSHIRISHNING AFZALLIGI 
Sherzodova Diyora Sherzod qizi 
Samarqand Davlat arxitektura-qurilish instituti talabasi 
 
So‘nggi yillarda respublika iqtisodiyoti tarmoqlari va ijtimoiy sohani innovatsion 
rivojlantirish, ilm-fan va ilmiy faoliyatni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash va natijadorligini 
oshirish bo‘yicha aniq maqsadga yo‘naltirilgan chora-tadbirlar amalga oshirilmoqda. 
Hozirgi kunda, ishlab chiqarish korxonalarini modernizatsiya qilish, barcha resurslardan 
tejamli foydalanish va buning natijasida ichki hamda tashqi bozorda raqobatbardosh, 
innovatsion, yuqori texnologiyaga asoslangan, eksportga yo’naltirilgan va import o’rnini 
bosadigan mahsulotlar ishlab chiqarishni kengaytirish talab etilmoqda. Ayniqsa, real sektor 
korxonalari ishlab chiqarish samaradorligini oshirish, raqobatbardoshligini ta’minlashda 
innovatsion texnologiyalardan samarali foydalanish to’g’risida fikr yuritar ekanmiz, 
avvalambor, innovatsion faoliyat mohiyatiga to’xtalib o’tsak. 
O’tgan asrning o’rtalarida tobora rivoj topgan ilmiy-texnik revolyutsiya, ishlab 
chiqarishning texnologik o’zgarishlari o’sha davrning barcha mulkdorlar, tadbirkorlar hamda 
iqtisodchilar diqqat markazida bo’ldi. Bu kabi o’zgarishlar ilmiy tilda – innovatsiya atamasi 
bilan ifodalana boshlandi. Bugungi zamonamizda – innovatsiya tushunchasi biron bir turdagi 
faoliyatni tarkibiy jihatdan yangilash, tubdan o’zgartirish, xo’jalik faoliyati subyektlari 
tomonidan ilmiy-texnik tashkiliy, boshqaruv va boshqa yangiliklarning yaratilishi tarqalishi 
hamda joriy etilishini anglatmoqda.
Jahon amaliyotida “innovatsiya” atamasi bozorga tadbiq etilgan yangi yoki 
takomillashtirilgan mahsulot yoki amaliy faoliyatda foydalanilayotgan ilg’or texnologik jarayon 
yoki insonlar turmush sharoitini yaxshilash maqsadida yaratilgan innovatsion faoliyatning 
yakuniy natijasi sifatida belgilanadi. U hayotga tadbiq etilganidan keyin barcha ega bo’lib 
ayirboshlash natijasida jamiyat a’zolariga ijtimoiy-iqtisodiy yoki ma’naviy naf keltiruvchi 
tovarlarga – innovatsiya deyiladi.
Fikrimizcha, hozirgi zamon raqobat muhitida faoliyat yuritayotgan ilg’or tadbirkor 
faqatgina innovatsiyalar, yangiliklar yordamida bozorda o’zining mavqeyini mustahkamlashi 
hamda daromadini yuqori darajasiga erishishi mumkin. Iqtisodiy sharoitlarni chuqurlashtirish 
sharoitida korxonalarni innovatsion texnologiyalar yordamida rivojlantirish ustuvor vazifalar 
qatoriga kiradi. Dunyoning aksariyat davlatlarida hukm surayotgan bozor iqtisodiyoti bozor 
subyektlari oldiga ilm-fan yutuqlari ya’ni innovatsion texnologiyalardan turmushimizning har 
bir jabhasida joriy etish va ulardan to’liq foydalanish vazifasini qo’ymoqda.
Bugungi kunda dunyoda barcha sohalarda sifatli o’sishni ta’minlovchi yangiliklarni 
amaliyotga dadil tadbiq etish jamiyatni va iqtisodiy rivojlanishni harakatlantiruvchi kuchga 
aylanganini ko’rsatmoqda. O’zini iqtisodiyotida innovatsion modellarni “aqlli” texnologiyalarni 
qo’llayotgan mamlakatlar eng muvaffaqiyatli va barqaror davlatlar hisoblanadi. Ularning izchil 
ravnaq topishi, jahon bozorlaridagi raqobatbardoshligi hududidagi tabiiy resurslarni eksport 
qilish va jismoniy mehnatdan foydalanishga emas, balki innovatsion g’oyalar va ishlanmalarga 
asoslanadi. Iqtisodiyotda amalga oshirilayotgan innovatsion faoliyat, ya’ni xo’jalik yurituvchi 
subyektlar tomonidan fan-texnik, tashkiliy va boshqaruv sohalariga oid hamda boshqa turdagi 

---