Iqtisodiyot” ta’lim yo`nalishi “UzBat” ajning ma’lumotlari asosida tayyorlangan tahliliy loyiha bajardi

Salmog'i	Summa
Salmog'i
1	Sarmoya miqdori	1,330,568,679	100%		930,839,914	100%		- 399,728,765	0%
2	O'z sarmoyasi (O'S) 480	- 97,233,530	-7%		515,471,905	55%		612,705,435	63%
3	Jalb qilingan sarmoya (JS)	1,427,802,209	107%		415,368,009	45%		- 1,012,434,200	-63%
4	Joriy aktivlar(JA)	1,163,702,292	87%		699,425,896	75%		- 464,276,396	-12%
5	Joriy majburiyatlar(JM)	1,427,802,209	107%		415,368,009	45%		- 1,012,434,200	-63%
6	Uzoq muddatli aktivlar	166,866,387	13%		231,414,018	25%		64,547,631	12%
7	Asosiy vositalar	166,866,387	13%		231,414,018	25%		64,547,631	12%
8	Oborotdagi O'z mablaglari	- 97,233,530	-7%		515,471,905	55%		612,705,435	63%
9	Xarakatdagi sarmoya	- 97,233,530	-7%		515,471,905	55%		612,705,435	63%
10	Tez likvidli aktivlar	145,533,039	11%		142,283,877	15%		- 3,249,162	4%
11	Ishlab chiqarish zaxiralari va xarajatlari	217,717,847	16%		175,561,742	19%		- 42,156,105	2%
12	Pul mablag'lari	610,285,343	46%		291,208,221	31%		- 319,077,122	-15%
13	Debitorlik qarzdorligi	145,545,050	11%		142,296,909	15%		- 3,248,141	4%
14	Shu jumladan muddati o'tgan q	35,982,517	3%		28,018,275	3%		- 7,964,242	0%
15	Kredditorlik qarzdorligi	1,427,802,165	107%		412,201,570	44%		- 1,015,600,595	-63%
16	Shu jumadan muddati o'tgan k q	1,220,465,881	92%		213,670,590	23%		- 1,006,795,291	-69%
17	Xo'jalik mablag'lari umumiy summasi	1,330,568,679	100%		930,839,914	100%		- 399,728,765	0%

Yuqoridagi jadvalda “UZBAT’’AJning hisobot yilidagi mulkiy holati bo`yicha ma’lumotlari keltirilgan. Jadvaldan ko`rinadiki, korxona o`z sarmoyasining xo`jalik mablag`lari jami summasidagi yil boshidagi ulushi 27,9 %ni tashkil qilgani holda yil oxirida 40.89 %ni ko`rsatmoqda, ya’ni 11.1% pasaygan.
Uzoq muddatli majburiyatlarning xo`jalik mablag`laridagi ulushi yil boshida 0.08 %ni va yil oxirida 0%ni tashkil etmoqda. Demak, uzoq muddatli majburiyatlar ulushi 0.008 % ga oshgan.
Uzoq muddatli aktivlarning xo`jalik mablag`lari jami summasidagi ulushi yil boshidagi 3.95 %dan 9,73 %ga kamayib, yil oxirida 9.77 %ni tashkil qilmoqda.
Korxonaning joriy aktivlari ulushi yil boshidagi 96.05 %dan 89.3 %ga oshib, yil oxirida 90.2 %ga teng bo`ldi.
Korxonaning tez likvidlanadigan aktivlari ulushi yil boshidagi 100.8 %dan 97.7 %ga oshib, yil oxirida 98.7 %ni tashkil etmoqda.
Pul mablag`lari ulushi yil boshida 96.5 % bo`lgan bo`lsa, yil oxiriga kelib bu ko`rsatkich 90.2 %ga yetdi. Shu bilan birgalikda, korxonaning debitorlik qarzlari 2.78 %ga oshgan hamda ishlab chiqarish zaxiralari 8.39%dan 21.4 %ga kamaygan.
Jadvaldagi ma’lumotlardan xulosa qilish mumkinki, korxona xo`jalik mablag`lari umumiy summasida majburiyatlarning, shu jumladan uzoq muddatli majburiyatlarning ulushi yuqori. Bundan ko`rinadiki, bu holatda korxonaning mulkiy holatini yaxshi deb baholay bo`lmaydi.

"UZBAT" OAJning 01.01.2017 bo`yicha likvidliligini baholash
Кўрсаткичлар Ҳисобот йили Меъёр бўйича Йил бошидагига нисбатан фарқи Меъёрга нисбатан фарқи Йил бошида Йил охирида Қопланиш коэффициенти 0.82 1.68 >2.00 - 0.87 - 0.32 Тез ликвидлилик коэффициенти 0.55 1.11 >1,00 - 0.56 0.11 Абсолют ликвидлилик коэффициенти 0.43 0.70 >0,20 - 0.27 0.50 Амал қилувчи сармоянинг ўзгариши - 2.24 0.34 кўпи билан 0,50 - 2.58 Умумий сармоянинг ўзгариши 0.87 0.75 >0,60 0.12 0.15
*manba: "UZBAT" OAJning buxgalteriya balansi

“UZBAT’’AJning hisobot yilida likvidligini baholashda qoplash koeffitsiyenti, tez likvidlik koeffitsiyenti, absolyut likvidlik koeffitsiyenti, o`zgaruvchanlik koeffitsiyenti, umumiy sarmoyaning o`zgaruvchanligi koeffitsiyenti hisoblab chiqildi.

Qoplash koeffitsiyenti yil boshida 1.63 bo`lib, yil oxirida 0.81 ni tashkil etdi. Lekin bu koeffitsiyent bo`yicha belgilangan normaga nisbatan -0.24 farq mavjud. Korxonaning qoplash koeffitsiyenti yil oxirida biroz yaxshilangan bo`lsa-da, belgilangan me’yor darajasida emas.
Tez likvidlik koeffitsiyenti yil boshida belgilangan me’yor darajasida bo`lishiga qaramasdan, yil oxirida 0.10 ga teng bo`ldi va me’yorga nisbatan -0.45farqni tashkil etdi.
Korxonaning absolyut likvidlik koeffitsiyenti yil boshida me’yordan past (1.048) bo`lgan bo`lsa ham, yil oxirida 0.43 ni tashkil etdi va me’yorga nisbatan farq 0.19 ni ko`rsatdi.
Korxonaning o`zgaruvchanlik koeffitsiyenti va umumiy sarmoya o`zgaruvchanligi koeffitsiyentlari yil boshida ham, yil oxirida ham belgilangan me’yor darajasidan past bo`ldi.

XULOSA
Biz “UZBAT’’AJning moliyaviy holatini tahlil qilishda quyidagi xulosaga keldik:

Korxonaning mulkiy holati ko`rsatkichlari asosida xo`jalik mablag`lari va ularning mablag`larida o`zgarishlar bo`lgan.
Korxonaning o`z mablag`lari manbalari uzoq muddatli aktivlarni yil boshida ham , yil oxirida ham qoplay olmagan.
Korxonaning mulkiy holati to`g`risidagi jadvalda keltirilgan ma’lumotlardan xulosa qilish mumkinki, korxona xo`jalik mablag`lari umumiy summasida majburiyatlarning, shu jumladan uzoq muddatli majburiyatlarning ulushi yuqori. Bundan ko`rinadiki, bu holatda korxonaning mulkiy holatini yaxshi deb baholay bo`lmaydi.
Korxonaning to`lovga layoqatliligi tahlili natijalaridan xulosa qiladigan bo`lsak, korxonaning to`lovga layoqatligi yaxshi emas, yil oxirida majburiyatlarni qoplay olmadi.
Korxonaning likvidlik tahlili natijalariga ko`ra, faqatgina absolyut likvidligida yaxshi tomonga o`zgarish bo`lgan. Bu koeffitsiyent yil boshida me’yordan past (1.048) bo`lgan bo`lsa ham, yil oxirida 0,43 ni tashkil etdi va me’yorga nisbatan farq 0,19 ni ko`rsatdi.
“UZBAT’’AJning hisobot yilidagi moliyaviy holati yaxshi emas. Korxonaning moliyaviy barqarorligini oshirish, yaxshilash uchun, bizningcha, quyidagilar amalga oshirilishi kerak:

• 
  butun xo`jalik mablag`lari summasidagi, shuningdek aylanma mablag`lardagi o`z mablag`lari ulushini ko`paytirish;
  
• 
  debitorlik va kreditorlik qarzlarini kamaytirish.