Kafedrasi “sanoat korxonalarida energiya tejamkor tadbirlarni samaradorligini baholash”

3-bosqich. Tadqiqot natijalarini qayta ishlash va tahlil qilish.
To`plangan barcha ma`lumotlr asosida energiyadan foydalanish samaradorligi tahlil qilinadi. Tahlil quyidagi ketma-ketlikda amalga oshiriladi:

1. Oxirgi 3 yildagi energiya tashuvchilar sarfi va moliyaviy harajatlarni o`zgarish dinamikasi hamda energiya istemoli energiya tashuvchilar turlarini foyiz miqdordagi salmog’i.

   
   

2. Korxonada (tashkilotda) energiya tashuvchilar turlari bo`yicha real energiya balanslarini qurish.

   
   

3. Energiya ta`minoti tizimlarida va ular elementlarida isroflar qiymatlari aniqlanadi va tahlil qilinadi.

   
   

4. Korxona bo`yicha mahsulot birligiga sarflanadigan real energiya sarflarini qiymatlari aniqlanadi

   
   

5. Korxona bo`yicha mahsulot birligiga sarflanadigan meyyoriy energiya sarflarini qiymatlari aniqlanadi.

   
   

Korxona ichki elektr ta`minoti tizimida o`tkazilgan o`lchashlar asosida korxona tsehlari bo`yicha energiya taqsimoti aniqlanadi. Quyidagi jadvalda korxona tsehlari bo`yicha elektr energiyasini sutkali taqsimoti va sutkali o`rtacha toki keltirilgan.

Elektr energiyasi sarfi texnologik jarayon bosqichlari va katta iste’molchilar bo`yicha aniqlanib texnologik, seh bo`yicha hamda korxona bo`yicha solishtirma elektr energiya sarflari aniqlanadi. Korxona bo`yicha chiqarilayotgan mahsulot turlari bo`yicha aniqlanadi. Masalan, yog’-ekstraksiya zavodida paxta urug’idan presslash orqali va ekstaksiyalash orqali yog’ olinadi. Bundan tashqari rafinatsiyalangan yog’ olinadi. Bunda ikkilamchi mahsulotlar sifatida sheluxa, shrot mahsulotlari olinadi (11-rasm).

11-rasm. Korxona energiya balansi

Korxonada chiqarilayotgan mahsulot turlari bo`yicha ularning miqdori aniqlanadi. Shu mahsulotlarga sarflanayotgan nisbiy energiya sarflari aniqlanadi. 4–jadvalda korxonada bir sutkada chiqarilayotgan mahsulot hajmi ko`rsatilgan.
Korxonada ishlab chiqarilgan mahsulotlarni foiz miqdori quyidagi diagrammada keltirilgan (12-rasm).

12-rasm. Korxonaning bir sutkada ishlab chiqaradigan mahsuloti