Kommunal va mehnat gigiena kafedrasi O‟quv uslubiy majmua toshkent

10 mavzu. Konveyerda ish bajarilganda va masofadan boshqaruvda fiziologik va 
gigiyenik xususiyatlar. 
“Konveyer” tushunchasiga izoh berish, konveyer texnologiyasi turlari, ularni qo„llash 
sanoat tarmoqlari va keng qo„llaniladigan sohalar. Mehnat faoliyatning zamonaviy
shakillarida o„ziga xos xususiyatlar. Guruh usulida ish bajarishning ijobiy va salbiy 
tomonlari. Monotonlik, gipokineziya, charchash sabablari, profilaktik choralar. 
Texnologik jarayonlar va jihozlarni avtomatik boshqaruvining fiziologik va gigiyenik 
xususiyatlari (vaqt yetishmasligi, ruhiy emotsional zo„riqish va boshqalar) profilaktik 
choralar MIT va ergonomika. Masofadan boshqarish ish turining o„ziga xos 
xususiyatlari, ularning ijobiy va salbiy tomonlari, charchashni oldini olish chora-
tadbirlari. 
Adabiyotlar: A - 1,2,9; Q – 12,13,14. 
 
11 mavzu. Ishlab chikarishda mikroiklim sharoiti. 
Ishlab chiqarishda mikroiqlim tushunchasi va uning turlari. Asosiy kursatgichlar tasnifi 
(harorat, nisbiy namlik, havoni harakat tezligi, infraqizil nurlanish), baholash usullari. 
Infraqizil nurlanish, ishlab chiqarishda uning manbai. Nurlanish qonuni, uning gigiyenik 
ahamiyati. Yopiq xonalarda va tashqi atmosferada bajariladigan har hil ishlarda 
mikroiqlimning o„ziga xosligi. Issiq va sovuq sexlar. Ayrim mikroiqlim ko„rsatkichlarini 
insonlardagi modda almashinuviga ta'siri (fizikaviy va kimyoviy termoregulyasiya). 
Asosiy mikroiqlim ko„rsatkichlarini inson organizmiga va uning faoliyatiga biologik 
ta'siri. Adaptatsiya va akklimatizatsiya. Noko„lay mikroiqlim (sovutuvchi, isituvchi) 
sharoitida ishchilarda kasallanish. Mikroiqliminig gigiyenik me'yorlash prinsiplari. Ishlab 
chiqarish sharoitida noqulay mikroiqlimni oldini oluvchi profilaktik chora-tadbirlar, jamoa 
va shaxsiy himoya vositalari, mehnat va dam olish tartibi, tibbiy profilaktik chora-
tadbirlarlar. 
Adabiyotlar: A - 1,2,9; Q - 3,4,5,8, 14