Kommunal va mehnat gigiena kafedrasi O‟quv uslubiy majmua toshkent

27 mavzu. Atmosfera bosimi sharoitida mehnat gigiyenasi. 
Yuqori bosim bilan bog„lik ish turlari. Kesson va suv osti sehlarida ishlovchilarining 
ish sharoiti va zararli omillari. Giperborik oksigenatsiya sharoitida ishlovchi tibbiy 
personalning mehnatining o„ziga xosligi. Kompressiya va dekompressiya sharoitlarida 
saturatsiya va desaturatsiya holat. Yuqori atmosfera bosimi, inson organizmiga va ish 
holatiga bog„liqligi. Dekompression kasalligi, kelib chiqish sabablari, klinik alomatlari, 
oldini olish profilaktik tadbirlari. Bir tartibdagi va har xil tartibdagi dekompressiya holati, 
kesson kasalligida muolaja.
Past atmosfera bosimi bilan bog„liq bo„lgan asosiy ish turlari, noqulay havo 
sharoitida uchraydigan kompensator reaksiyalar. Kislorod yetishmasligini spetsifik va 
nospetsifik organizmga ta'siri, tog„ va balandlik kasalliklari, ularning kelib chiqish 
sabablari, klinik ko„rsatkichlari. Past atmosfera bosimi sharoitida ishlovchi ishchilarda 
sog„lomlashtirish chora tadbirlari. 
Adabiyotlar: A - 1,2,9; Q – 12,13,14. 
28 mavzu. Ishlab chiqarishda yoritilganlik. 
Ratsional ishlab chiqarishda yoritilganlikni gigiyenik asoslari, uni salomatlikka va ish 
qobilyatiga ta'siri. Yoritilganlikni biologik ta'siri. Asosiy ko„rish fuksiyalari va ularni 
yoritilganlikka bog„liqligi. qorong„ulilikka va yorug„likka moslashish, ko„rish organini 
charchashga ta'siri. Asosiy yoritilganlik tushunchalari va o„lcham birliklari. Yaltirash va 

---

ko„rlik. Ishlab chiqarishda yoritilganlik turlari. Tabiiy va sun'iy, umumiy va maxalliy 
yoritilganlik tushunchalari. Avariya holatidagi yoritilganlik. Sun'iy yoritilganlik. 
Cho„g„lanma va gazorazryad lampalarga bo„lgan gigiyenik talablar: qulayliklari va 
kamchiliklari. Armatura, uning mohiyati, tasnifi. Yoritkichlar turlari. Ularni gigiyenik 
baholash va me'yorlash prinsiplari. Tabiiy va birgalikda yoritilganlik, yon tomonlama, 
yukoridan va kombinatsiyalashgan yoritilganlik. Gigiyenik me'yorlash Tabiiy yoritilganlik 
tushmaydigan ish sharoitlarda qo„llaniladigan choralar (fonarsiz va oynasiz ishlab 
chiqarish xonalari, shaxtada ishlovchilar). Ishlab chiqarish binolarida insolyasiya. Yuqori
insolyasiyani oldini olish usullari. Qonuniy xujjatlar QMQ 2.01.05-98. 
Adabiyotlar: A - 1,2,9; Q – 12,13,14.