Limfa tizimi

Qo‘lning limfa tomirlari yuza va chuqur guruhlarga bo‘linadi. Uning 
yuza limfa tomirlari teri osti venalarining yonida joylashib, lateral va medial 
guruhlarga bo‘linadi. Lateral guruh limfa tomir-lari I–III barmoq, kaft, bilak 
va yelkaning lateral tomoni terisi va teri osti yog‘ kletchatkasidan 
boshlanib, qo‘lning lateral teri os-ti venasi yonida yo‘naladi va qo‘ltiq osti 
limfa tugunlariga quyi-ladi. Medial guruh limfa tomirlari qisman III va 

---

IV–V barmoq-lar, kaft, bilak va yelkaning medial tomoni terisi va teri osti 
yog‘ kletchatkasidan boshlanib, qo‘lning medial teri osti venasi bilan 
yo‘nalib, tirsak va qo‘ltiq osti lim fa tugunlariga quyiladi. 
Chuqur limfa tomirlar mushaklar, bo‘g‘imlar va suyaklardan bosh lanib, 
chuqur arteriya va venalar bo‘ylab yo‘naladi. 
Qo‘lda limfa tugunlari ikki: tirsak chuqurchasi va qo‘ltiq os-ti sohasida 
joylashadi. Tirsak limfa tugunlari tirsak chuqurcha-sida y uza medial teri 
osti venasi yonida yuzaki tugunlar fassiya-ning ustida va chuqur tugunlar 
fassiyaning ostida qon tomir-lar yonida joylashadi. Bu tugunlardan 
chiqqan limfa tomirla-ri qo‘ltiq osti tugunlariga yo‘naladi. Qo‘ltiq osti 
limfa tugunlari qo‘ltiq osti chuqurchasi yog‘ to‘qimasida oltita: lateral, 
medial, kurak osti, pastki, markaziy, cho‘qqi guruhlariga bo‘linib joyla-
shadi. Qo‘ltiq osti limfa tugunlariga qo‘lning yuza va chuqur lim fa 
tomir lari, ko‘krak qafasining oldingi, yon, orqa devori va sut bezi limfa 
tomirlari kelib quyiladi. Sut bezidan limfa tomirlar asosan qo‘ltiq ostining 
medial guruh tugunlariga quyiladi. Bu tugunlardan chiqqan olib ketuvchi 
lim fa tomirlari o‘mrov os-ti poyasini hosil qiladi. Chap o‘mrov osti 
poyasi ko‘krak limfa yo‘liga, o‘ngi esa o‘ng limfa yo‘liga quyiladi.