M. A. Kamenskaya

Axborotning samaradorligi. Axborot xususiyatlarining ikkinchi guruhi­asosiy xususiyat — samaradorlik bilan birlashtirilgan. Ushbu xususiyat quyidagicha aniqlanadi: axborot tizimiga kiritilgan­holda, ma'lum bir maqsadli harakatlarni amalga oshiradigan ma'lum bir operatorni qurish uchun ma'lumot ishlatilishi mumkin. Shunday qilib, operator ma'lumotlarning samaradorligini namoyish etish uchun zarur bo'lgan vositachi vazifasini bajaradi. Shuni ta'kidlash kerakki, operatordagi ma'lumotlarning amalga­oshirilishini ma'lumotlarning "turmush o'rtog'i rializatsiyasi" deb tushunish mumkin emas.
Axborotning semantikasi (yoki mazmuni) ma'lumot bilan­kodlangan operatorning o'ziga xos xususiyatlarida namoyon bo'ladi va har bir ma'lumot uni qurish uchun ishlatiladigan operatorni aniq belgilaydi. Biroq­, hukmron harakatning tabiati shundan iboratki, bunday harakatni kodlovchi ma'lumotlarni takrorlash ehtimoli oshishi kerak. Shunisi­e'tiborga loyiqki, axborotning semantikasi har doim­uni takrorlash uchun etarli va etarli bo'lmagan shartlarni aks ettiradi. Ushbu mantikaning evolyutsiyasi­axborotni ko'paytirish uchun sharoitlarni yaxshilashga qaratilgan­.
Полипотентность Axborotning­polipotentligi ushbu ma'lumot bilan kodlangan opera thorni­turli xil harakatlarni amalga oshirish uchun (ya'ni, turli maqsadlar uchun) ishlatish mumkinligida namoyon bo'ladi­. Ushbu xususiyat ma'lumotlarning semantik bir­xilligini anglatmaydi-har qanday ma'lumotlarning semantikasi barcha­GDA operator tomonidan aniq ko'rsatiladi. Polipotentlik, shuningdek, bir xil ma'lumotlarga asoslanib, bir nechta turli operatorlar yaratilishi mumkin degani emas.
Polipotentlik xususiyatidan ikkita xulosa kelib chiqadi. (1­) ba'zi ma'lumotlar yoki uning asosida yaratilgan ope rator bilan kechikish,­ular ma'lum bir ehtimollik darajasi bilan mos kelishi mumkin bo'lgan barcha holatlar va maqsadlarni sanab­тижения которых с той или иной степенью вероятности они мо­bo'lmaydi ("vaziyat —maqsad"kombinatsiyalarining cheksiz to'plami). (2) muayyan vaziyatda bir xil maqsadga erishish uchun­turli xil ma'lumotlar va ularga asoslangan operatorlar u yoki bu ta'sirga ega bo'lishi mumkin.
Полезность Axborotning foydaliligi shuni ko'rsatadiki, kimdir unga muhtoj, ba'zi bir maqsadli harakatlar uchun foydali bo'lishi mumkin­. Polipotentlik xususiyatiga asoslanib­, har qanday ma'lumot foydali bo'lishi mumkinligini ta'kidlash mumkin. Bu "kelajak uchun"ma'lumotlarni saqlashni oqlaydi. Bunday xususiyat (xotira) juda yuqori tashkil etilgan organizmlarga ega. Yordamchi dastur "potentsial" xususiyatdir, chunki bu hali sodir bo'lmagan voqeani targ'ib qilish haqida.
Истинность Axborotning haqiqati-foydali dasturni amalga oshirish jarayonida aniqlanadigan xususiyat. Haqiqat mezoni amaliyotdir. Axborotning­polipotentligi xususiyatidan uning haqiqatining nisbiyligi, ya'ni vaziyat va maqsadga bog'liqligi kelib chiqadi. Agar maqsad ma'lumotni translyatsiya qilish bo'lsa (bu juda umumiy holatni oldindan­belgilab qo'ygan bo'lsa), haqiqat­ma'lumotlarning mavjudligi uchun shartdir. Ma'lum bo'lishicha­, faqat haqiqiy ma'lumotlar hayotga qodir. Haqiqatni aniqlash faqat ma'lumot kimgadir foydali bo'lgan taqdirdagina mumkin ekanligi aniq. Va bu shuni anglatadiki, ma'lumotlarning hayotiyligi uchun uning haqiqati va foydaliligi kombinatsiyasi zarur, ya'ni. "ushbu­atamalar bilan ifodalangan ma'lumotlarning ob'ektiv va sub'ektiv jihatlari­garmo" [29].