Ma’ruzalar matni

G‘isht devor panellar qurilishni industrlash maqsadida ishlab chiqariladi. Panellar gorizontal holatda har bir g‘isht uchun avvaldan tayyorlangan yacheykalarga sementli qorishma bilan teriladi va g‘isht oralari qorishma bilan to‘ldiriladi. Panel qalinligi 80, 140, 180 va 280 mm bo‘ladi.
Keramik toshlardan bir qatlamli panellar tayyorlanadi. Ikki va uch qatlamli panellar g‘isht va issiqlik izolyasiyasi qatlamlaridan (100 mm qalinlikda) iborat bo‘ladi. Panelni yuklash, tushirish va montajni ko‘zlab po‘lat armatura karkasi bilan kuchaytiriladi. Panellarni zavodda tashqi va ichki tomondan pardozlash imkoniyati bor.

5.1-jadval

Siqilishdagi va egilishdagi mustahkamlik chegarasi bo‘yicha g‘ishtning markasi

			Mustahkamlik chegarasi, MPa
	Siqilishdagi		Egilishdagi
	G‘ishtning hamma turlari uchun		Plastik presslangan to‘liq g‘isht uchun		YArimquruq presslangan to‘liq g‘isht va kovakli g‘isht uchun		Modulli g‘isht uchun
	5 namuna uchun o‘rtachasi	min	5 namuna uchun o‘rtachasi	min	5 namuna uchun o‘rtachasi	mi n		5 namuna uchun o‘rtachasi	min
300	30,0	25,0	4,4	2,2	3,4	1,7		2,9	1,5
250	29,0	20,0	3,9	2,0	2,9	1,5		2,5	1,3
200	20,0	17,5	3,4	1,7	2,5	1,3		2,3	1,1
175	17,5	15,0	3,1	1,5	2,3	1,1		2,1	1,0
150	15,0	12,5	2,5	1,4	1,9	0,9		1,6	0,8
100	10,0	7,5	2,2	1,2	1,6	0,8		1,4	0,7
75	7,5	5,0	1,8	0,9	1,4	0,7		1,2	0,6

4.Qoplama keramik buyumlar
Qoplama keramik buyumlar bino va inshootlarni ichki va tashqi yuzalarini bezashdan tashqari ularni tashqi omillardan himoyalash maqsadida ham ishlatiladi.
Binolar fasadiga qoplanadigan buyumlar. Bu maqsadda pardozlangan g‘isht va toshlar, yirik o‘lchamli plitalar, fasad plitalari va gilam nusxa keramika ishlatiladi.
Pardoz g‘isht va toshlar binolarni bezashdan tashqari yuk ko‘tarish maqsadida oddiy g‘isht bilan qo‘shib teriladi. Pardoz g‘isht va toshlar oddiylaridan rangining tozaligi bilan farqlanadi va standart o‘lchamlarda ishlab chiqariladi. Ularning rangi to‘q qizildan to och sariq ranggacha bo‘ladi. Pardoz g‘isht va toshlar to‘liq va kovakli, har xil faktura yuzali bo‘lishi mumkin. Fakturali g‘isht va toshlar yuzasini angoblash, glazurlash, rangli minerallarni sepish usulida olinadi. G‘isht va toshlarni pishirishdan avval maxsus metall moslamalar vositasida tirnab relefli yuza hosil qilish mumkin.
Pardoz g‘isht va toshlar fasadlarning tashqi qatorlariga, vestibyullar, yo‘laklar va boshqa xonalarning ichki devorlariga terish uchun ishlatiladi. Binolarni bunday usulda pardozlash mehnat sarfini kamaytiradi va iqtisodiy tomondan tejamli bo‘ladi.
Yirik fasadbop keramik plitalar rangli va rangsiz, tekis va g‘adirbudur yoki riflangan, glazurlangan va sirlanmagan turlarda ishlab chiqariladi. Uzunligi 490, 990, 1190 mm, eni 490 va 990 mm va qalinligi 910 mm o‘lchamlarda tayyorlanadi. Plitalarning suv shimuvchanligi 1% kam, sovuqqa chidamliligi 50 sikldan yuqori bo‘lishi kerak.
Fasadbop keramik plitalar plastik va yarim quruq presslash usullarida tayyorlanadi. Fasad plitalari glazurlangan va sirlanmagan, silliq va relef yuzali holda 26 tipda 292x192x9 mm dan 21x21x4 mm gacha o‘lchamlarda ishlab chiqariladi. Standart bo‘yicha boshqa o‘lchamdagi plitalarni ishlab chiqarish ruxsat etiladi. Plitalarning suv shimuvchanligi 5 va 7-10% bo‘lishi mumkin. Sovuqqa chidamligi 35 va 50 sikl bo‘ladi.
Plitalar g‘ishtli binolarni, temirbeton panellarni, sokollarni tashqi tomonini bezashda, er osti yo‘laklarini qoplashda ishlatiladi. (3.4rasm).
Gilam nusxa keramika turli rangli, glazurlangan va sirlanmagan kichik o‘lchamli plitkalar bo‘lib, gilam nusxasida kraft qog‘ozga o‘ng yuza bilan elimlanadi. Qorishma bilan yaxshi yopishishi uchun yuzasi taram-taram holda tayyorlanadi. Gilam nusxa koshinkor plitkalar o‘lchamlari 48x48 va 22x22 mm, qalinligi 4 mm, ulardan tayyorlangan gilamlar o‘lchami 724x46 va 672x424 mm holda zavodda tayyorlanadi. Plitkalarning suv shimuvchanligi 12% gacha, sovuqqa chidamligi esa 25 sikldan kam bo‘lmasligi kerak.
G’ISHTNING TURLI SHAKLLARI

2.13 shakl umumiy qo’llash usullari. Buqa burunli g'ishtlar (Fig. 2.13 (a, e))
dumaloq yakunlanadi hamda jamoat kollektorlari undan qurish uchun ishlataladilar. Eshik va deraza yon bag'irlari, tayanch g'isht uchun shakl 2.13 dagidek qilib bajariladi.2.13 Shakl qo’sh g'isht tayanch (c) sakkiz qirrali ustun uchun ishlatiladi.Kaniz g'isht shakl. 2.13 (d) me'moriy nuqtai nazaridan ishlatiladi. Rasm 2.13 (e) uzunligi bo'ylab ikki yo'nalishda kompas g'isht o'choq qurish uchun ishlatilishini ko'rsatadi. Ichi bo'sh g'isht (Fig. 2.13 (d)) yaxshi-pishiq g'isht bo’lib tovush o'tkazmaydigan emas albatta. Rasm 2.13 (H) g'isht ichini ko'rsatadi. Bu l / 3 normal g'isht va tovush issiqlik-dalil og'irligi taxminan kam, lekin joyiga joylanganda, yuklarni kerakli joylarga moslashtirishi kutiladi.Eng yaxshi g’isht panjara 2.13 (I). Ulardagi parapetdan suvni to'kib tashlang. Shakl. 2.13da
ko'rsatilgan g'isht (J) eshik va deraza qiyaligi bazalarida ishlatiladi. Yoyma g'isht
2.13da (q, 1) berilgan. G'ishtlar uzunligi bo'ylab kesilgan bo'lsa, u malika deb
ataladi va bir uchida kesilib yarim rama shoh g’isht sifatida tanilgan^9.

Plitkalar uysozlik temirbeton panellarni tashqi yuzalarini, transport va sport inshootlari, savdo markazlari kabi binolarni bezashda ishlatilishi mumkin.