Mavzu: bojxona ishining shakllanishi va rivojlanishi tarixi


Download 0.58 Mb.
bet4/7
Sana17.06.2023
Hajmi0.58 Mb.
#1547613
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
tақдимот tarixi 3-mavzu

Frantsiyada 1664 yilda boj yigimlarining fiskal ahamiyati xali kuchli bo’lgan vaqtda boj tarifi tovarlarni keltirish bo’yicha 700 modda va olib chiqib ketish bo’yicha 900 moddadan iborat bo’lgan. Bu esa boj yigimi mayda-chuydasiga ishlab chiqilganligidan dalolat beradi.

  • Frantsiyada 1664 yilda boj yigimlarining fiskal ahamiyati xali kuchli bo’lgan vaqtda boj tarifi tovarlarni keltirish bo’yicha 700 modda va olib chiqib ketish bo’yicha 900 moddadan iborat bo’lgan. Bu esa boj yigimi mayda-chuydasiga ishlab chiqilganligidan dalolat beradi.

XX asrdan boshlab boj siyosati vositalaridan iqtisodiyotni davlat tomonidan boshqarish uchun sotish bozorlari ustidan monopoliya urnatish uchun kurashda foydalanila boshlandi. 30-40 yillarda qayta ishlab chiqarishning jaxon munosabati bilan (1929-1933 va 1937-1938 yillar) bojxona siyosati xaddan tashqari protektsionistik tusga ega bo’ldi va olib kirish bojlari oshishida ifodalandi.

  • XX asrdan boshlab boj siyosati vositalaridan iqtisodiyotni davlat tomonidan boshqarish uchun sotish bozorlari ustidan monopoliya urnatish uchun kurashda foydalanila boshlandi. 30-40 yillarda qayta ishlab chiqarishning jaxon munosabati bilan (1929-1933 va 1937-1938 yillar) bojxona siyosati xaddan tashqari protektsionistik tusga ega bo’ldi va olib kirish bojlari oshishida ifodalandi.
  • Garbiy Yevropa mamlakatlarining Ikkinchi jaxon urushidan keyingi dastlabki davrdagi bojxona siyosati bojxona tusiqlarini zaiflashtirishga qaratildi, chunki ushbu mamlakatlar vayron bo’lgan xalq xujaligini tiklash uchun iste‘mol tovarlari va asbob-uskunalarga kattiq yetishmovchilikni uz boshidan kechirayotgan edi. Garbiy Yevropa mamlakatlarida tiklash davrining tugallanishi, sanoat ishlab chiqarishning usishi, milliy maxsulotni sotish bilan bog’liq kiyinchiliklar bir qancha tovarlarni import qilishda bojxona tusiklari kattiklashtirilishiga olib keldi.

Amir Temur raxnamoligi ostida tarkibiga soliqlar va bojlarni undirish xam kiradigan moliyaviy-iqtisodiy tizimning puxta faoliyat kursatishi xar qanday tuzumda davlat mavjud bo’lishining iqtisodiy asosi xisoblanadi. Akademik B.Axmedovning fikriga kura bojxona organlari bunday tizimning bir qismi sifatida Markaziy Osiyoda Qadim zamonlardan boshlab mavjud bulgan. Chunki kup ming yillab Sharqni Garb bilan boglagan Buyuk Ipak yuli Markaziy Osiyo xududidan o’tgan. O”rta dengizidagi Suriyaning Antioxiya (yoki Antalya) porti uzoq vaqt Ispaniya, Portugaliya, Venetsiyadan tovarlarni tashuvchi kemalarga xizmat qilgan. Bu kemalar Buyuk Ipak yo’li orqali Xitoy va Yaponiyaga yo’l olganlar.

  • Amir Temur raxnamoligi ostida tarkibiga soliqlar va bojlarni undirish xam kiradigan moliyaviy-iqtisodiy tizimning puxta faoliyat kursatishi xar qanday tuzumda davlat mavjud bo’lishining iqtisodiy asosi xisoblanadi. Akademik B.Axmedovning fikriga kura bojxona organlari bunday tizimning bir qismi sifatida Markaziy Osiyoda Qadim zamonlardan boshlab mavjud bulgan. Chunki kup ming yillab Sharqni Garb bilan boglagan Buyuk Ipak yuli Markaziy Osiyo xududidan o’tgan. O”rta dengizidagi Suriyaning Antioxiya (yoki Antalya) porti uzoq vaqt Ispaniya, Portugaliya, Venetsiyadan tovarlarni tashuvchi kemalarga xizmat qilgan. Bu kemalar Buyuk Ipak yo’li orqali Xitoy va Yaponiyaga yo’l olganlar.

Download 0.58 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling