Moliyaviy hisob


Doimiy va о‘zgaruvchan, bevosita  va bilvosita xarajatlar


Download 317.58 Kb.
Pdf ko'rish
bet5/19
Sana16.11.2021
Hajmi317.58 Kb.
#174972
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19
Bog'liq
Moliyaviy hisob

Doimiy va о‘zgaruvchan, bevosita  va bilvosita xarajatlar

3

  

Kо‘rsatkich  

Doimiy 

O‘zgaruvchan 

Bevosita 

Bir  turdagi mahsulot ishlab 

chiqarishda foydalaniladigan 

qurilmalar  ijarasi   

Xom ashyo va materiallar 

                                                 

2

 Iqtisodiy adabiyotlardan foidalngan holda muallif  tomonidan tuzildi. 



3

 Boshqaruv hisobi-1. O‘BAM A, 2008 y. 25-b.   




Bilvosita 

Bino, qurilmalar 

amortizatsiyasi,  agar bir necha 

mahsulot ishlab chiqarilsa 

Bir  nechta turdagi  mahsulot 

ishlab chiqarishda elektr 

energiya  qiymati 

  

Umumishlab  chiqarish  xarajatlari  ishlab  chiqarish  xarajatlari,  ishlab 



chiqarishning  ayrim  tarmoqlarini  boshqarish  xarajatlari,  shuningdek  u  yoki  bu 

mahsulot  turiga  bevosita  kiritish  mumkin  bо‘lmagan  turli  ishlab  chiqarish 

xarajatlarini  о‘z ichiga oladi. 

Asosiy  vositalar  va  boshqa  uzoq  muddat  foydalaniladigan  aktivlarni  sotib 

olish,  qurish  bilan  bog‘liq  xarajatlar  kapital  sarflar  yoki  kapital  qо‘yilmalar  (capital 

expenditures)  deyiladi.  Remont  xarajatlari,  uskunalarga  xizmat  kо‘rsatish,  yoqilg‘i 

sotib  olish  sarflari  nokapital  sarflar  yoki  xarajat  (reVenul  expendit)  yoki  hisobot 

yilida  daromad  olish  maqsadida  qilingan  xarajatlardir.  Kapital  qо‘yilmalar  bilan 

xarajatlarni  bir  –  biridan  farqlay  bilish  kerak.  Xarajat  albatta  shu  davrda  daromad 

keltirishi  kerak.  Kapital  qо‘yilma  esa  bir  necha  yillardan  keyin  daromad  keltira 

boshlaydi. 

Kapital  qо‘yilmalar  tarkibiga  asosiy  vositalar,  tabiiy  resurslar  va  nomoddiy 

aktivlarni  sotib  olishdan  tashqari  asosiy  vositalarni  о‘stirish  va  ularni   

yaxshilanishiga  sarflanadigan  xarajatlar  ham kiradi.   

Asosiy  vositani  о‘sishi  (additions)  deganda  ishlab  chiqarish  quvvatini  fizik 

jihatdan  kengaytirish  tushuniladi.

4

 

Kapital  qо‘yilmalar  bu  korxonaning  asosiy  vositalari  va  nomoddiy 



aktivlarini  qayta  ishlab  chiqarish  va  ular  sifat  tarkibini  yaxshilash  borasida 

qiladigan  sarf xarajatlaridir. 

21-sonli  BHMSga  muvofiq,  kapital  qо‘yilmalarga  quyidagicha  ta’rif 

beriladi:  Kapital  qо‘yilmalar  bu  korxonaning  asosiy  vositalar  va  nomoddiy 

aktivlarga  investitsiyalari  shuningdek,  mahsuldor  va  ishchi  hayvonlarning 

(qiymatidan  qat’i  nazar,  korxonaning  aylanma  mablag‘lariga  kiruvchi  pappandalar, 

quyonlar,  asalarilar,  qо‘piqlovchi  itlar,  tajriba  uchun  mо‘ljallangan  hayvonlardan 

                                                 

4

 Б.Нидиз, Х.Андерсон, Д. Колдуэлл «Принципи бухгалтерского учёта» 196 – 219 бет. 




tashqapi) asosiy podasini tashkil  qilish  bо‘yicha xarajatlar  yig‘indisi.

5

 



Korxonalarning 

kapital 


qо‘yilmalarini  quyidagi  belgilarga  muvofiq 

tasniflash  maqsadga muvofiqdir: 

  

 

 



 

 

 




Download 317.58 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling