O`zbеkistan rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi toshkеnt davlat iqtisodiyot univеrsitеti

Italiyaning tashqi savdo siyosati. Rеspublika jahon mamlakatlari ichida tashqi 
savdo hajmi bo`yicha 6-o`rinda turadi (jahon savdo aylanmasining 6%i). 1999 yilda 
xorijiy mamlakatlarga nisbatan Italiyada tovarlar aylanmasining o`sish darajasi biroz 
pasayganligi  kuzatilgan  edi.  1996  yilga  nisbatan  tashqi  savdo  saldosi  3  barobarga 
qisqargan. 1999 yilda ham tashqi savdoda asosiy o`rinni  ЕI davlatlari egallab turgan 
eksportining  57  %i  va  importining  61  %i  ana  shu  davlatlarning  hissasiga  to`g`ri 
keladi.  Eksportining  eng  o`sgan  hududlaridan  biri  Shimoliy  Amerika  bo`lgan.  1998 
yilda  G`arbiy  Еvropa  mamlakatlrida  ro`y  bergan  moliyaviy  inqirozlar  ta'sirida 
Italiyada  markaziy  va  Sharqiy  Еvropa  mamlaktlaridan  tovarlarning  qo`plab  kirib 
kelishi kuzatilgan  edi. Avvalgi  yillar  kabi uning  eksport pozitsiyasida  asosiy  o`rinni 
qayta ishlab chiqarish sanoat mahsulotlari (mashinalar va asbob-uskunalar, transport 
vositalari, to`qimachilik va to`quv buyumlari, kimyo mahsulotlari) egallagan. 
1996-1999  yillarda  iqtisodiyotda  asosiy  tarmoqlar  bo`yicha  rivojlanishning 
kvotalari saqlanib qolinishi asosida (qishloq xo`jaligi – 1,6 %, qayta ishlash sanoati – 
97,7  %,  qazib  olish  sanoati  –  0,2  %,  xizmat  ko`rsatish  sahasi  esa  0,5  %)  ba'zi 
tarmoqlar  bo`yicha  milliy  eksport  rivojlanishida  quyidagi  salbiy  holatlar  ham 
kuzatilgan edi: 
1.  An'anaviy  rivojlanib  kelayotgan  sanoat  tarmoqlari  hissasining  pasayishi 
(asosan  to`qimachilik,  tikuvchilik,  teri  va  poyafzal  sanoatida),  ushbu  tovarlarga 
nisbatan  Osiyo  mamlakatlarida  ishlab  chiqarilayotgan  tovarlar  o`rtasidagi 
raqobatning  kuchayishi,  Osiyo  va  Rossiya  bozorlarini  egallashida  uning  moliyaviy 
muammolari va qisman mamlakatdan tashqarida tovarlarning joylashishi masalalari. 
2. Moliyaviy va sug`urta institutlari tomonidan tashqi bozorlarda mashinasozlik 
sanoat komplеksi mahsulotlarini qo`llab-quvvatlashning qisqartirilishi. 

---

 
77 
3.  90-yillardan  boshlab,  kichik  va  o`rtacha  korxonalarning  eksportda  ishtirok 
etish  faoliyatidagi  aktivlikning  susayishi  (asosan  oziq-ovqat  va  kimyo  sanoati, 
transport  mahsulotlarini  ishlab  chiqarish sohalarida), 1999  yilda  Italiya  eksporti  eng 
kam rivojlanganligi bilan xarakterlanishi. 
4.  Italiyaning  moliyaviy  va  boshqa  tashkilotlari  tomonidan  еtarli  qo`llab-
quvvatlanmayotganligi  sababli  (ayniqsa,  kichik  va  o`rta  korxonalarni)  ba'zi 
korxonalar nafaqat tashqi bozorlarda, balki ichki bozorlarda ham xorij kompaniyalari 
oldida  raqobatga  bardosh  berolmayotganligi  va  h.k.lar).  Natijada  1999  yilda  Italiya 
importida  asosiy  o`rinni  mashinasozlik  va  transport  mahsulotlari,  rezina-texnik 
buyumlar va mebellar turgan.