O‗zbekiston respublikasi oliy va o‗rta maxsus ta‘lim vaziriligi r. X. Alimov, A. A. Sobirov, S. A. Saydullayeva

Tayanch iboralar 
Internet, gipermatnli axborot tizimi, tarmoq bayonnomasi, World Wide Web,
IP-manzil, gipermurojaat, domen, web – brouzerlar, web – server, web-dizayn. 
1-bob bo‗yicha nazorat savollari 
1. Gipermatnli axborot tizimi deganda nimani tushunasiz ? 
2. World Wide Web ning ma‘nosini tushuntirib bering.
3. HTML tili qanday dasturlar tuzish uchun ishlatiladi ? 
4. Gipermurojaat (HyperLink) nima ? 
5. Web – brouzerlar nima uchun ishlatiladi ? 
6. Web – serverlar deganda nima tushuniladi ? 
7. Web-texnologiyada qo‗llaniladigan qanday dasturlash tillarini bilasiz ? 
8. Web-dizayn deganda nima tushuniladi ? 
1-bob bo‗yicha topshiriqlar 
1. O‗zingiz bilgan biror saytni bir necha brouzerda ochib ko‗ring va ularni 
taqqoslang. Asosiy e‘tiborni saytlarning ochilish vaqtiga va ularning ko‗rinishiga 
qarating. Farqlarini yozib oling. 
2. Web texnologiyada qo‗llaniladigan dasturlash tillarining ro‗yhatini yozing. 
3. Web sahifa tuzishda foydalaniladigan dasturiy vositalarning tavsiflarini 
keltiring. 
4. Web brouzerlarning xarakteristikalarini klaster usulida yozib chiqing. 

---

36 
2-BOB.GIPERMATN BELGILASH TILI – 
HTMLNING ASOSLARI 
§ 2.1. HTML hujjatning umumiy strukturasi 
Web-hujjat tayyorlayotganingizda matnning ko‗rinishini belgilash uchun 
teglarni joylashtirib chiqasiz
12
. HTML hujjatning umumiy strukturasi 2.1- rasmda 
keltirilgan. Barcha HTML – hujjat juft teglar - va ichida 
joylashadi. Bu standart HTML – hujjatlarni rasmiylashtirishning birinchi 
qoidasidir[2,3]. 
Ikkinchi qoida bo‗yicha HTML – hujjat ikkita bir-biriga teng bo‗lmagan 
sektsiyaga bo‗lingan bo‗ladi. 
 
2.1-rasm. HTML hujjatning umumiy strukturasi
13
. 
HTML hujjat matn va o‗rnatilgan teglar – tarkibidagi elementning tuzilishi, 
tashqi ko‗rinishi va funktsiyalari to‗g‗risidagi yo‗riqnomalardan iborat. HTML hujjat 
ikki asosiy qismga bo‗linadi: sarlavha – head va tana – body.HTML - hujjatning 
shakli umumiy holda quyidagicha[3]: 
12
Rob Larsen. Beginning HTML & CSS. Wiley Publishing, Inc. Indianapolis, Indiana, 2013. 
13
Zokirova T.A.,Sharipov B.A.,Rasulova N.A. "Web - dasturlash" fanidan o‘quv qo‘llanma – T.: TDIU, 2009. – 216 б. 
HTML hujjат 
Xujjат sаrlаvhasi 
Hujjатningasosi 
Asosiydаstur 
Таshqisarlavha 

---

37