O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti nuridin yusupovich jo’rayev moliyaviy hisobot

Uchinchi bosqich balans va moliyaviy natijalar to’g’ristdagi umumlashtirilgan hisobot tuzishni o’z ichiga oladigan bevosita birlashtirishni ifodalaydi. Uning maqsadi Bosh va shuba korxonalari guruhi jamiyatlari to’grisidagi axborotni yagona iqtisodiy tuzilma sifatida taqdim etishdir. Buning uchun bosh va shuba korxonalari guruhi ichidagi muomalalar va ularning natijalarini istisno qilishga yo’naltirilgan birlashtirishning aniq tartibi ishlab chiqilgan. Birlashtirish tartibi shuba va hamkorlikda nazorat qilinadigan jamiyatlar uchun bir xil bo’lib, qaram jamiyatlar hisoboti ma’lumotlarini kiritishdan ancha farq qiladi. Birinchisiga quyidagilar kiradi:

1. 
   Kapitalni umumlashtirish.
   
2. 
   Majburiyatlarni (debitorlik, kreditorlik qarzlari) umlashtirish.
   

3. 
   Oraliq majburiyatlarni istisno qilish.
   

4. 
   Daromad va xarajatlarni umumlashtirish.
   

5. 
   Birlik nazariyasiga rioya qilish bilan bog’liq ba’zi bir husiyatlarni umumlashtirish.
   

130

Dastlabki uchta tartib konsolidatsiyalashgan balansni tuzishga, to’rtinchisi esa moliyaviy natijalar hisobotiga taalluqli. Beshinchi tartib barchasiga tegishlidir.