Reja: Mulohaza va uning qiymati


Download 163.56 Kb.
bet7/8
Sana24.12.2022
Hajmi163.56 Kb.
#1059947
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
MATEMATIK MANTIQ HAQIDA TUSHUNCHA

    Bu sahifa navigatsiya:
  • Klini
6 Þ .
Masalan, «Agar bo`sh vaqtim bo`lsa, unda televizor ko`raman» mulohaza «Yoki bo`sh vaqtim bo`lmaydi, yoki televizor ko`raman» mulohazaga teng kuchli.
7 . ; – kommutativlik qonunlari.
Kommutativlik qonunlari o`z-o`zidan ravshan bo`lsa ham, ularni o`ylamasdan qo`llashda muammolarga duchor bo`lish mumkin. Bu holatga Klini[3] misolini keltiramiz:
: “Maryam turmushga chiqdi”; : “Maryam farzand ko`rdi”.
Bu holda  ,  formulalar mos ravishda teng kuchli bo`lmagan talqinlarga ega.
Fikrimizcha, buning sababi yuqoridagi mulohazalarda ko`rinmas holatda vaqt parametri ishtirok etishida. 
8 .  ( ) ( ) );  ( C) ( ) C) – assotsiativlik qonunlari.
9 .  ( C)  ( ) ( C);  ( C) ( ) ( ) - distributivlik qonunlari.
10 . ( ) ; ( ) - qisqartirish qonunlari.

Yuqorida ko`rsatib o`tilganidek avromatika, hisoblash mashinalari va boshqaruv qurilmalari nazariyasi va amaliyotni rivojlanishi matematik mantiq ahamiyatini o`sib borayotganligidan dalolat beradi. Insoniyat avval zamonlardan aqliy mehnatni qandaydir darajada almashtira oladigan, qurilmalar ustida bosh qotirganlar. Ammo buning uchun eng avvalo ob`ektlar, hodisalar va bu ijodlarni aniq formulirovkasi talab qilingan. Aniqlandiki, bunday maqsadlarga erishish uchun matematik mantiq apparatidan foydalanish kerak bo`ladi. Chunki matematik mantiq mantiqiy hulosalar mexanizmini o`rgatadi.
Demak avtomatik qurilma echish kerak bo`lgan masala avvalo mantiq usullari orqali ifodalanadi, undan keyingina texnik masala hal qilinib u yoki bu qurilma yig`iladi.
Endi matematik mantiq elementlari bilan tanishib o`tamiz.
Informasiya yoki miqdor va uning inversiya(inkor)sining yig`indisi 1ga teng bo`ladi.

Informasiya yoki miqdor va uning inversiyasiga ko`paytmasi 0ga teng bo`ladi.

Informasiya yoki miqdor a bilan 0 yig`indisi a miqdorga teng bo`ladi.

Informasiya yoki miqdor bilan 1 yig`indisi 1ga teng bo`ladi.




Informasiya yoki miqdorning 1ga ko`paytmasi 1ga teng bo`ladi.

Informasiya yoki miqdorning 0ga ko`paytmasi 0ga teng bo`lsa

Mantiq algebrasida har bir o`zgaruvchi fikr yoki informasiya (miqdor) faqat ikki qiymatga (0 va 1) ega bo`lishi mumkin. Shuning uchun informasiyalar (miqdorlar) yig`indisi alohida miqdor qiymatiga ega bo`ladi.

Informasiyalar ko`paytmasi ham o`sha miqdorga teng bo`ladi.

Yuqorida aytilganlariga muvofiq quyidagi tenglamalarni yozish mumkin.

Inkor qilingan o`zgaruvchi fikr yoki informasiyalar yig`indisi alohida inkor qilingan informasiyalarning ko`paytmasiga teng bo`ladi.

Inkor qilingan informasiyalarning ko`paytmasi inkor qilingan alohida informasiyalarning yig`indisiga teng bo`ladi.




Inkor (inversiya) “YO`Q” operasiyasi. Mantiqiy algebraning bu operasiyasi haqiqiy, bor informasiyani inkor qilinsa yo`q informasiyasiga va noto`g`ri informasiyalar inkor qilinsa “HA” informasiyasiga aylanishini ko`rsatadi. Bunday baytilgan fikr yoki informasiyalar nohaqiqiy, yani  bo`lsa bu argumentni inkor qiluvchi funksiya  haqiqiy bo`ladi va quyidagicha yoziladi: 

Operasiyaning holatlar jadvaliiga muvofiq 0 ni inkor qilish 1,1 ni


inkor qilish esa 0ga teng bo`adi.

Download 163.56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling