Rivojlangan mamlakatlarda inflyasiyaga qarshi siyosatning xususiyatlari


Download 1.02 Mb.
bet7/17
Sana31.03.2023
Hajmi1.02 Mb.
#1312551
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   17
Bog'liq
RIVOJLANGAN MAMLAKATLARDA INFLYASIYAGA QARSHI SIYOSATNING XUSUSIYATLARI

Giperinflyatsiya oqibatlari:

  • pullar o‘zining asosiy xususiyatlarini yo‘qotadi;

  • narxlar keskin osha boshlashi;

  • ommaviy bankrot, defolt holatining e’lon qilinishi;

  • fuqarolarning pul jamg‘arish imkoniyatidan mahrum bo‘lishi;

  • ishsizlikning ortishi;

  • iqtisodiy tanazzullik;

  • davlat moliya tizimining yemirilishi.

Giperinflyatsiya jarayonlari har bir fuqaroning hayot darajasiga va butun davlat iqtisodiyot tizimiga jiddiy ta’sir qiladi. U uzoq cho‘zilsa, davlat iqtisodiyotining barcha sohasiga kirib borishi mumkin va bu aynan shu sababga ko‘ra naxlarning mavsumiy o‘sishidan katta farq qiladi. O‘z mablag‘larini giperinflyatsiyadan himoyalash maqsadida ko‘pchilik fuqarolar, shuningdek, huqumatlar o‘z mablag‘larini nisbatan barqarorroq bo‘lgan aktivlar, ya’ni oltin, aksiyalar (ishonchli kompaniyalarning qimmatbaho qog‘ozlari), obligatsiyalar yoki boshqa valyutalar, misol uchun dollar ko‘rinishida saqlashadi. Oxirgi yillarda yoshlar orasida o‘z mablag‘larini kriptovalyutalarda saqlash ancha urfga aylangan. Ammo so‘nggi yangiliklar shuni ko‘rsatmoqdaki, hattoki kriptovalyutalar ham oldindan aytib bo‘lmaydigan hilqat.
Inflyatsiya - lotincha “inflatio” so'zidan olingan bo'lib, “shishish”, “bo'rtish”, “ko'tarilish” degan ma'nolarni anglatib, mamlakatdagi tovar va xizmatlar bahosi umumiy darajasining oshishi (o'sishi) tushuniladi. Narxlarning umumiy darajasi ko'tarilishi natijasida mamlakat pul birligi (milliy valyuta) xarid qobiliyatining pasayishi ro'y beradi. Bu esa o'z navbatida, davlat pul birligining qadrsizlanishiga olib keladi.

Xo'sh pulning qadrsizlanishi deganda nima tushuniladi?


P ulning qadrsizlanishi deganda, bir xil miqdordagi pulga vaqti kelib kamroq bo'lgan tovar va xizmatlarni sotib olish, ya'ni sotib olinishi mumkin bo'lgan tovar va xizmatlar miqdorining vaqti kelib kamayishi tushuniladi.
Misol uchun, yilning boshida 100 ming so'mga sotib olish mumkin bo'lgan kundalik iste'moldagi tovar va xizmatlarning miqdori yilning oxiriga kelib kamayadi. Bu esa 100 ming so'mga yilning oxirida yilning boshidagiga nisbatan xuddi o'sha tovar va xizmatlarni kamroq miqdorda sotib olish demakdir.

Download 1.02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling