Servis” fakulteti “iqtisodiyot va menejment”

Nazorat uchun savollar


1. Korxonada xodimlarni rag’batlantirishning qanday usullari mavjud?
2. Kompensatsiya to’lovlari qachon to’lanadi?
3. Psixologik jihatdan xodimlarni o’rganish qanday amalga oshiriladi?
4. Rag’batlantiruvchi bonuslar deganda nimani tushunasiz?

13-mavzu. Korxonada nizo va stresslarni boshqarish
“Nizo – bu o’zaro kelishmovchilik yoki qarama – qarshilik, dushmanlik, adovat orqasida tug’ilgan holat, munosabat; ihtilof, nifoq”. Adovat, ihtilof, nifoq tufayli o’zaro janjallar sodir bo’ladi. Odamlar janjal haqida o’ylaganlarida dushmanlik, qo’rqitish, bosqinchilik, tortishuv kabi noxushliklarni nazarda tutishadi.
Boshqaruv jarayonida nizo – bu rahbar ishchi va boshqa xodimlar o’rtasida muayyan masalalarni hal qilishda tomonlarning bir-biri bilan bir yechimga kela olmaganligi tufayli vujudga keladigan vaziyatdir.
Ishlab chiqarishda nizoli vaziyatlar turli sabablarga ko’ra vujudga kelishi mumkin.

Ulardan:

• mehnatni tashkil qilishda kamchiliklarni;

• 
  haq to’lashning takomillashtirilmagani;
  
• 
  yomon mehnat sharoitlarini;
  
• 
  mehnat haqidagi qonunlarni buzishni;
  
• 
  rahbarlikning qoniqarsiz saviyasini;
  
• 
  o’zaro munosabatlar madaniyatini;
  
• 
  past saviyasini va hokazolarni ko’rsatish mumkin.
  

Nazorat uchun savollar

1. Korxonada xodimlar o’rtasidagi nizoli vaziyatni aniqlash tartibi?

2. Nizoli vaziyatlarning kelib chiqish sabablari?
3. Stress va uni boshqarish jarayoni qanday amalga oshiriladi?
4. Nizolarning ishlab chiqarish faoliyatiga ta’sirini baholash?

14-mavzu. Ishlab chiqarishni tashkiliy-texnologik tashkil qilish

Yangi mahsulotni yaratishni, ishlab chiqarishning texnik bazasini rivojlantirishni va uni tashkil qilishni takomillashtirishni ta’minlovchi texnik tashkiliy tadbirlarning yig‘indisi ishlab chiqarishni texnik tayyorlashni anglatadi. Ishlab chiqarishni texnik tayyorlash korxonada texnik rivojlanish rejasining bajarilishida o‘z ifodasini topadi. Bu reja korxonaning biznes rejasida ham o‘z aksini topib uning bo‘limlari quyidagilardan iboratdir:

— ilmiy izlanish, konstruktorlik ishlarini o‘tkazish;
— yangi mahsulot turlarini yaratish, ishlab chiqariladigan mahsulot sifatini oshirish;
— progressiv texnologiyani ishlab chiqarishga tadbiq qilish, ishlab chiqarish jarayonlarini mexanizatsiyalashtirish va avtomatlashtirish;
— mehnatni ilmiy tashkil qilishni tadbiq qilish;
— ishlab chiqarishni boshqarish, rejalashtirish va tashkil qilishni takomillashtirish.
Ishlab chiqarishni texnik tayyorlash quyidagilarga bo‘linadi:
1) ilmiy izlanishli tayyorlanish;
2) loyihali konstruktorlik tayyorlanish;
3) texnologik tayyorlanish;
4) moddiy tayyorlanish;
5) tashkiliy rejali tayyorlanish.