Shifokor deontologiyasi bu nima va u qanday yo’nalishlardan iborat?

Buyrak sanchig’ida birinchi yordam  
1. Zudlik bilan yordam chaqirish, shifokorning maslahati zarur.
2. Bel sohasiga isitgich qo’yish yoki iliq vanna sanchiqni qoldirib, toshning 
ko’chishiga yordam beradi.
3. Siydik miqdori, tiniqligi, rangi, aralashmalar mavjudligini aniqlash.
O’tkir yoki surunkali buyrak kasalliklari kuchayganda bemorni parvarish 
qilishda:
1. Yotish rejimiga qat’iyan rioya qilish, tananing gorizontal holati buyrak 
tomirlarining isishi va kengayishiga, qon bilan ta’minlanishiga yordam beradi.
2. Bel sohasiga isitgich qo’yish tavsiya qilinadi, bu diurezni kuchaytiradi.
3. Osh tuzi va suyuqlik ichish rejimi cheklangan parxezga rioya qilish zarur, 
o’tkir holatlarda parxezni shifokor tavsiya qiladi.
4. Terining qichishi va o’zgacha quruqligi, ishtahaning yomonlashishi, 
ko’ngil aynish, qusish, chanqashning kuchayishi buyrak yetishmovchiligidan darak 
beradi.
5. Bemorda kayfiyatsizlik, kunduzgi vaqtda uyqu kelishi, kechasi uyqusizlik 
paydo bo’lganda, ko’rish qobiliyati pasayganda zudlik bilan shifokorga murojaat 
qilish zarur.
6. O’tkir va surunkali buyrak kasalliklari ko’p hollarda yurak yetishmovchiligi 
rivojlanishi bilan bog’lik bo’ladi; puls, arterial bosim, nafas olish chastotasini 
doimiy ravishda nazorat qilish zarur.
7. Bemorni ortiqcha qo’zg’atuvchi ta’sirlardan saqlash, xonani tez-tez 
shamollatib, tozalab turish lozim.
8. O’tkir buyrak kasalligini boshdan kechirgan bemor sovqotishdan, og’ir 
jismoniy zo’riqishdan extiyot bo’lib, dorilarni to’g’ri qabul qilib, ovqatlanish 
rejimiga rioya qilishi zarur. Spirtli ichimliklar qat’iyan man qilinadi.
 
71. Ishuriya xaqida tushuncha va ishuriyada birinchi yordam. 
Ishuriya ( yun. ischo-to`xtash, yoki to`sqinlik qilish, uron- siydik ). Bunda 
siydik pufagi to`lganda ham uni tashqariga chiqara olmaslik kuzatiladi. Ishuriya bu 
- siydik yo`lining torayishi. Bu xolat bo`lganda 1-navbatda siydik pufagini 
bo`shatish lozim. Bunday xolatlarni bemorlarda qo`llash un kasalning atrofida xuddi 

---

kranda suv oqb turganidek yoki ckoynakda suvni tomchilatb qoyiladi. Yana bir yo`li 
shuki bunda iliq kuydirmaydigan qilib iliq suvli baloncha qoyiladi. Agarda bularning 
xech qaysisi yordam bermasa bemorga kateter ulab qo’yiladi.