Soliq tizimi va uning mohiyati

Soliq solish prinsiplari:

• 
  soliq solishning majburiyligi;
  
• 
  soliq solishning aniqligi;
  
• 
  soliq solishning adolatliligi;
  
• 
  soliq tizimining yagonaligi;
  
• 
  soliq to’g’risidagi qonun xujjatlarining ishkoraligi;
  
• 
  soliq to’lovchining haqligi prezumpsiyasi tamoyili.
  

Soliq solishning majburiyligi prinsipi. Har bir shaxs kodeksa belgilangan soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarni to’lashish shart.
Soliq solishning aniqligi prinsipi. Soliq to’g’risidagi qonun xujjatlari har bir soliq to’lovchi qaysi soliqlar va boshqa majburiy to’lovlarni, qachon, qancha miqdorda hamda kay tartibda to’lashi kerakligini aniq biladigan tarzda ifodalangan bo’lishi kerak.
Soliq solishning adolatliligi prinsipi. Soliq solish umumiydir. Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar bo’yicha imtiyozlarni belgilash ijtimoiy adolat prinsiplariga mos bo’lishi kerak. Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar bo’yicha yakka tartibdagi xususiyatga ega bo’lgan imtiyozlar berilishiga yo’l ko’yilmaydi. Soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar kamsitish xususiyatiga ega bo’lishi mumkin emas hamda ijtimoiy, irkiy, milliy, dinniy va boshqa shu kabi mezonlardan kelib chiqqan holda kullanilishi mumkin emas.
Soliq tizimining yagonaligi prinsipi. Soliq tizimi O’zbekiston Respublikasining butun xududida barcha soliq to’lovchilarga nisbatan yagonadir. O’zbekiston Respublikasining bojxona xududi doirasida tovarlarning (ishlarning, xizmatlarning ) yoki moliyaviy mablag’larning erkin muomalada bo’lishini bevosita yoki bilvosita cheklab ko’yadigan soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar belgilanishiga yo’l ko’yilmaydi.
Soliq to’g’risidagi qonun xujjatlarining oshkoraligi prinsipi. Soliq solish masalalarini tartibga soluvchi me’yoriy-huquqiy xujjatlar rasmiy nashrlarda e’lon kilinishi shart. Barchaning e’tibor uchun rasmiy e’lon kilinmagan me’yoriy-huquqiy xujjatlar kuchga kiritilmagan xujjat sifatida huquqiy oqibatlarni keltirib chikarmaydi va soliq soxasidagi munosabatlarni tartibga solishga, ulardagi ko’rsatmalar bajarilmagannligi uchun biron bir sanksiyani ko’llashga asos bo’lib xizmat qilishi mumkin emas.