35
Бу ерда: FV (инг. future value) – бугун инвестиция қилинаётган
сумманинг
келгусидаги, яъни маълум давр ўтгандан сўнгги –
инвестор эга бўлиши мумкин бўлган қиймати;
РV (инг.present value) – келажакда даромад олиш учун
инвестиция қилинаётган сумманинг жорий (бугунги) қиймати;
k – инвестицияларнинг даро-мадлилик даражаси.
Бизнинг
мисоли-мизда у жамғарма омонатлари бўйича банк фоиз ставкасига,
умумий ҳолларда эса бир неча муқобил лойиҳалар бўйича энг юқори
бўлган кутилаётган соф фойда меъёрига тенг;
n – инвестициялар ҳаракатда бўлиб даромад келтириб турадиган
муддат. Бизнинг мисолимизда омонатларни банкда сақлаш даври
(йил, ой, кун). Агар омонатлар бўйича
йилига бир марта даромад
ҳисобланса, n йилларнинг тартиб рақамини, ҳар ойда ҳисобланса, бир
ойлик даврлар тартиб рақамини кўрсатади.
FVn = PVn* (1+k)^n формуласи бўйича жадвал ишлаб чиқилган
FVn (см. И.В Липсиц и В.ВКосов Инвестиционный проект. Изд.
БЕК, Москва 1996 год )
Амалиётда юқорида келтирилган формула ёрдамида келгуси
қийматларни
ҳисоблашда
махсус
ҳисоблаш
дастурларидан,
шунингдек, k ва n нинг турли миқдорларида инвестициялар дастлабки
миқдорининг ўсиб бориши коэффициентлари
киритилган махсус
жадваллардан фойдаланилади.
Бугун инвестиция қилинаётган маблағларнинг келгусидаги
қийматини ҳисоблаш жараёни
дисконтлаш деб юритиладиган
молиявий ҳисоб-китобларнинг бир кўринишидир. Дисконтлашнинг
иккинчи тури келгуси қийматни ҳисоблашга тескари жараён бўлиб,
келгусида олидадиган сумманинг жорий даврдаги қийматини
ҳисоблаб топиш имконини беради.
Бунда келгусида маълум сумммага эга бўлиш учун бугун қанча
миқдорда инвестиция қилиш кераклиги ҳисоблаб топилади. Албатта,
келажакда олинадиган сумма бугун биз фойдали ишга сарфлаётган ва
биз кутган миқдорда фойда келтирадиган инвестиция суммасидан кўп
бўлиши керак эмас. Дисконтлашнинг бу тури жорий қийматни
ҳисоблаш ёки
келтирилган, дисконтланган қийматни аниқлаш
дейилади. Бундай ҳисоб-китобни бажариш учун келгуси қийматни
36
ҳисоблаш формуласига нисбатан тескари формуладан фойдаланилади
(2-формула):
Do'stlaringiz bilan baham: