Tayyorladi: Tojiboyeva Dinora 19/3 Bitishuv munosabatga kirgan sózlar

Qiyos qiling: Yangi bino-Bino yangi. So'z birikmalarini tashkil etgan bo'laklarning o'z aloqasi o'zgarishi, ulardan qo'shma so'zlar kelib chiqishi mumkin.
Masalan: Belning bog'i-bel-bog'
Oshning qozoni-osh qozoni kabi.
So'z birikmasi tarkibidagi sintaktik aloqalar tubandagi yo'llar bilan yo'qola boradi:
1). Ayrim so'z birikmalarida sintaktik aloqalarning yo'qolishi bilan unday birikmalar bir so'z (qo'shma so'z) shakliga keladi. So'z birikmasi ma'no va strukturasiga ko'ra bir so'zga aylanadi, bitta umumiy urg'uga ega bo'ladi, yozilishda ham o'zgarish vujudga keladi.
Masalan: Otboqar, kungaboqar, Soykeldi, Yangiqo'rg'on, Beshariq, ko'zoynak, baqaterak, Oqtepa kabilar.
2). Ba'zi so'z birikmalarida komponentlar o'rtasidagi sintaktik aloqaning susayishi bilan bunday birikmalar predmet, hodisa, ma'lum proseslarning nomini bildiradi, ammo har bir komponent o'z mustaqil urg'usini saqlaydi. Toshkent viloyati, Yuqori Chirchiq, kuyi chirchiq, O'rta Osiyo kabilar.
Biroq tildagi bunday faktlar xali qo'shma so'zlar bo'lmaydi, shu bilan birga, ular to'liq ma'nodagi so'z brikmalari ham hisoblanmaydi.
Foydalanilgan adabiyotlar

1. 
   O’zbek tili (Universitet va pedagogika institutlari uchun) qayta ishlangan 2-nashr T. “O’zbekiston” 1992 y.
   
2. 
   A.Nurmatov va boshqalar. O’zbek tilining nazariy sintaksisi T.
   
3. 
   R.Rasulov. So’z valentligi va sintaktik a’loqa “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali № 5-6 1992 y.
   
4. 
   A.Aliev, K. Sodiqov. O’zbek adabiy tili tarixidan. (Universitet talabalari uchun darslik) T. “O’zbekiston”. 1994 y.
   
5. 
   B.Abdurahmonov, S.Mamajanov o’zbek tili va adabiyoti (Oliy o’quv yurti talabalari uchun darslik) T. “O’zbekiston” 1995 y.
   
6. 
   M. Mirtojiev Mantiqiy predikatning ega vazifasida kelishi. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali № 2 1995 y.
   
7. 
   F.Ubaeva, R. Saydullaeva to’liqsiz gaplar to’g’risida ba’zibir mulohazalar. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali № 1 1997 y.
   
8. 
   A.Xo’jiev. So’zning morfem tarkibi masalalariga doir. “O’zbek tili va adabiyoti” jurnali 1998 y.
   
9. 
   www.ziyonet.uz