Tojiboyev abdulhamidning yuridik psixologiya fanidan «sud muhokamasining psixologik asoslari»

ILOVA
XOLLАND METODIKАSI
Maqsad: oʼquvchilarning kasbiy qiziqishlari, qobiliyatlarini aniqlashga moʼljallangan boʼlib, maktab psixologining kasbiy proforientatsion yoʼnalishda koʼnikma va malakalarini shakllantirishga qaratilgan.
Mashgʼulotning borishi: Ushbu metodika asosida amerikalik psixolog olim Ya. Xolland taklifi boʼyicha odamlar va koʼpchilik kasblarni shartli ravishda 6 guruhga boʼlish mumkin (realistik, ijtimoiy, konventsial (shartli), tadbirkor, artistik tiplar). Bu metodika asosida yuqorida qayd qilingan tiplarni qay biri qay darajada shaxsda namoyon boʼlishini aniqlash mumkin. Kasblarning xususiyati shundaki, shaxs psixologiyasida qaysi bir yoʼnalish koʼproq shakllangan bґlsa, shu kasb oʼziga koʼproq jalb qiladi.
Metodikani oʼtkazish tartibi: Metodika savolnomasini oʼquvchilarga berishdan oldin, ularga quyidagi koʼrsatma beriladi: «Quyidagi juft-juft taklif etilgan - kasblardan oʼzingiz uchun har bir juftdan bittasini tanlang va «a» yoki «b» grafalar yonida «+» yoki «— » belgisini qoʼying.
Metodika natijalarini tahlil qilish: uchun har bir oʼquvchining javob varaqasi alohida ishlab chiqiladi. Buning uchun 6 yoʼnalish boʼyicha berilgan maxsus kalitdan foydalaniladi. Har bir savolning javobi kalitda berilgan natija bilan toʼgʼri kelsa 1 ball qoʼshiladi va oxirida har bir yoʼnalish boʼyicha umumiy ballar yigʼindisi hisoblab chiqiladi. Eng koʼp bal toʼplagan yoʼnalish yetakchi hisoblanadi, bunda shu yoʼnalish ballar yigʼindisi 5 balldan kam boʼlmasligi kerak.

Realistik tip	1a, 2a, Za,5a, 14a, 15a,16a, 17a, 19a, 29a, 30a, 31a, 32a
Аqliy tip	1b, 6a, 7a, 8a, 14b, 18a, 20a, 21a, 22a, 29b, 33a, 34a, 35a
Ijtimoiy tip	2b, 6b, 9a, 10a, 15b, 18b, 23a, 24a, 25a, 34b, 36a, 37a, 39b
Konventsial (shartli) tip	3b, 9b, 11a, 12a, 16b, 20b, 23b, 26a, 27a, 30b, 33b, 36b, 38a
Tadbirkor tip	4b, 7b, 11b, 13a, 19b, 21b, 24b, 26b, 28a, 31b, 35b, 37b, 38b
Аrtistik tip	4a, 5b, 8b, 10b, 12b, 13b, 17b, 22b, 25b, 27b, 28b, 32b, 39a