To‘yingan uglerod atomiõagi vodorodning elektrofil

Yechish. Keltirilgarı birikmalardagi metil gunıhi vodorod atomla- rining qanday tartibda kislotaliligi ortib borsa, ulaming p-nitroben- zaldegid bilan reaksiyasi ham shu tartibda ortib boradi. Metil guruhidagi vodorod ^atomlariningkislotaliligi molekula tarkibidagi geteroatomning elektromanfiyligiga bog‘liq.
Geteroatomlarning elektromanfiyligi esa S, N, O qatorida ortib borganligi uchun beÛlgan moddalaming p-rıitrobenzaldegid bilan reak- siyasi moddalaming yuqoÛda berilgarı qatorida osonlashib boradi.

2. 
   Fluoren trimetilbenzilommoniy gidroksidi ishtirokida akı ilonitril bilan quyidagi tıc.•ilishdogi moddani hosil qiladi:
   

^NC—CH₂—HIC CHİ—CHI—CN
Nima uchun reaksiyani l-bosqichida to‘xtatib bo‘lmaydi? Reaksiya mexanizmini tushuntiring.
Yee/ıix2i. Reaksiya fluoren molekulasi tarkibidagi metilen ^-CH_z
guruhidagi vodorodlar hisobiga ketadi. chunki bu vodorodlar 2ta fenil
guruhi ta'siri ostida harakatchm (kislotali) bo‘lib qoladi. Reaksiyaning birinchi bosqichi quyidagic^ha ketadi:

Hosil bo'lgan yangi birikma tnkibida qolgan ikkinchi faol vodorod yangi kirgan 1H2-CH;-CN guruhi ta’siÛ ostida yanada faollashadi va shuning uchun u yanada te

Reaksiyaning mexanizmini 1-bosqich uchun quyidagicha tasvirlash

mumkin:

3. 
   Toluolga kaliy yoki natriy metali ishtiroNda etilen ta'sir eltirib propilbenzol olısh mumGn. Reaksiya tenglamasi va mexanizmini yozing. Pechîsh. Toluol molekulasi metil guruhidagi vodorod atomlari fenil guruhi ta'siri ostida rna'lum darajada kislotali xususiyatga ega bo'ladi
   

va u kaliy yoki natriy metali bilan almashinadi:



Hosil bo'1gan benzil kaliy (natriy) etilenga birikadi:



Hosil bo‘lgan yangi anion yana toluol molekulasi metil guruhidan vodorod tortib oladi:

CHt—CIft—CHI CH — H


1
CH ^CH₂^{CH H}₂


*

4. 
   2-k1etilpfridiTı formaldegid va din’ıetilafffH ğfdroxlorid bilan reaksiyoga kirishadi. Bu reaks'ıyada qanday moddalar hosil bo ’lishini tushuntirıng.
   

Yechish• 2-Metilpiridin tarkibidagi metil guruhining vodorodlari faol bo‘lganligi uchun reaksiya aynan shu vodorodlar xisobiga ketadi:


_CHtO (CHj3NH • ^HCI _{— HjO}
Reaksiyaning mexanizmini quyidagiclia tasavvur qilish mumkin:

CH2O • NH(CH \ • HG
- MO-CH,-N(CH#•HC1

* HO—CHI—N(CH_ıh • HCl
CHI— H


— HOO


CH,—CHI—

N(Mİ p•HCl

5. 
   2-Metilpiridin suyuq ammiak eritmasida va naNiy amidi ishtiro- kida etilbenzoat bilm reaksiyaga kiríshib x-(2-piridil)-aisetofenon hosil qiladi. Reoksìyaníng borishini tushuntiring.
   

Fecùúù. Naßiy amidi 2-meti1piridin bilan quyidagicha reaksiyaga kirishadi:

n>m,
æ› ‹M'r•ą

Hosil bo‘Igan anion etilbenzoat bilan quyidagicha reaksiyaga kiri- shadi:

6.