Olaryň miwesi ýok (B.Hudaýnazarow «Yzçynyň gözle- ri»).
Bibi gahar bilen bir ädim ätdi (M.Seýidow «Bäşinji okean»).
Atlylaryň birinden ses çykanok (Ç.Aşyrow «Ganly saka»).
Bu mysallarda bolsa has gara ýazylan sözler sözlemiň aýyklaýjy agzalarydyr.
Sözlemiň baş agzalary sözlemde ýerine ýetirýän sin- taktik hyzmatlaryna görä, eýe we habar diýen iki topara bölünýärler.
Baş agzalar
Eýe Habar ==========
nji gönükme. Sözlemlerden baş agzalary tapyň.
Men Özbegistanda ýaşaýaryn. Özbegistan – meniň wa- tanymdyr. Bu toprakda meniň ata-babalarym ýaşapdyr. Onuň her bir garyş ýeri üçin, ata-babalarymyz öz janlaryny gurban edipdirler. Olar watanymyzy daşky duşmanlardan gorapdyrlar.
Biz ýaşlar hem watanymyzyň geljegi üçin göreşme- lidiris.
njy gönükme. Özüňizden bäş-alty sany sözlem düzüň we baş agzalaryny tapyp, aşagyny çyzyň.
nji gönükme. Baş agzalary tapyň. Eýesi sözlemiň daşyn-da bolan sözlemleri anyklaň. Göçüriň. Eýe bilen habaryň aşagyny çyzyň.
Ol daň saz beriberende Garyp bilen Şasenemi duşurdy. Aşyklaryň obasyndaky toýa bardy. Şeýdibem, aşyklaryň toýunam, bu toýam aýdym-saz bilen sowdy. Agyr märeke daňa ýakyn dagady. Baýar bagşynyň hezil gürrüňleri bolsa
güni dogurdy. Diýseň degişgen, köpi gören Baýar halypa özüniň başyndan geçenlerini ýatlap güldür-hä güldür içi- mizi gyrdy. Onuň gürrüňlerine gülüp ýykyldyk. Şeýdibem, bagşynyň aýdymlarynam, dessanynam, süýji-süyji gürrüň- lerinem hezil edip diňledik. Ine, bagşy diýibem şolar ýaly ussatlara diýäýseň. Baýar bagşy uzak gijäniň dowamyn- da birjik-de öwünmedi. Halypasyny welin, öwran-öwran ýatlady.
(A. Aşyrow,» Könegüzer’).
Do'stlaringiz bilan baham: |
