U n w Mustaqil O'zbekiston davlatining 1 b u b
- §. O'zbekistonning Mustaqil Davlatlar Hamdo'stligi
Download 1.6 Mb. Pdf ko'rish
|
11 sinf uzb tarixi 001
- Bu sahifa navigatsiya:
- Belo- vejskaya Pushchada
- MDHning tashkil topishi
- Mustaqil Davlatlar Hamdostligi
- 1991-1999- yiHarda M8 davlat bosWiqlarining 25 ga yaqfeot ketig«sdti| botib, ulaitia hammasi boTib iqtisodiy*
- MDHning 10 yillik tarixi gavohlik beradiki, ham- dosttiloftig tashkii etffisbi foydaU boldi. Hamdostlik 10 yi^oidin qaaday kerakti tasbirilot bolgan bolsa, bugtmgi
- Ozbekiston va Rossiya s i y o s a t i d a hamdostlik m a m l a L a i a t l a r i hamkorligi
- 1992- yil 30- mayda I ffcrimov ooshliq Ozbekistooo»n delegatsiyasining Rossiyaga 0 m - kistwi Respublikasi bilan Ro*W*
20- §. O'zbekistonning Mustaqil Davlatlar Hamdo'stligi mamlakatlari bilan ko'p tomonlama va ikki tomonlama aloqalari uchradi va p a r c h a l a n a boshladi. 1991-yil 8 - d e k a b r d a M i n s k d a u c h slavyan respublikasi — Rossiya, U k r a i n a , Belorus rahbarlari—B. Yelsin, L . K r a v c h u k , S . S h u s h k e v i c h l a r n i n g u c h r a s h u v i b o ' l d i . O ' s h a k u n i Belo- vejskaya Pushchada u c h davlat boshliqlari M u s t a q i l Davlatlar H a m d o ' s t l i g i ( M D H ) n i t u z i s h t o ' g ' r i s i d a S h a r t n o m a i m z o - ladilar. S h a r t n o m a d a yagona iqtisodiy m a k o n , y a g o n a valuta va moliya-bank sistemasi b o ' l a d i , fan, t a ' l i m , madaniyat va b o s h q a sohalarda hamkorlik qilinadi, tashqi siyosat, armiya sohasidagi siyosat kelishilgan holda yuritiladi, deb belgilangan edi. Hujjat- da S S S R n i n g mavjudligi va u n i n g Konstitutsiyasi to'xtatiladi, deb e'lon qilindi. U k r a i n a , B e l o r u s , R o s s i y a p a r l a m e n t l a r i M D H n i t u z i s h h a q i d a g i s h a r t n o m a n i ratifikatsiya q i l d i l a r v a 1922-yil 3 0 - dekabrdagi S S S R n i tuzish to'g'risidagi s h a r t n o m a n i bekor qil- dilar. M a z k u r respublikalarning S S S R Oliy Sovetidagi d e p u - tatlari chaqirib olindi. S S S R P r e z i d e n t i b o i m i s h M . S . G o r b a c h y o v n i n g Ittifoqni yangi shaklda saqlab qolish y o l i d a g i urinishlari b a r b o d b o i d i . M a m l a k a t d a u n i q u w a t l o v c h i birorta siyosiy k u c h topilmadi. Qozog'iston, O'zbekiston, Qirg'iziston, Tojikiston va T u r k - maniston prezidentlari 1 9 9 1 - yilning 13- dekabrida Ashgabatda u c h r a s h d i l a r v a M i n s k d a i m z o l a n g a n M D H h a q i d a g i s h a r t - MDHning tashkil topishi 1 9 9 1 - yil 19—22- avgust voqealaridan keyin respublikalar birin-ketin o'zla- rini mustaqil davlat deb e ' l o n qildilar. Sobiq Ittifoq c h u q u r siyosiy inqirozga 259 1991- yil 21- dekabrda Rossiya (B.Yelsin), Ukraina (L.Krav- chuk), Belorus (S.Shushkevich), Qozog'iston (N.Nazarbayev), O'zbekiston (I.Karimov), Qirg'iziston (A.Akayev), Tojikiston (R.Nabiyev), Turkmaniston (S.Niyazov), Ozarbayjon (A.Muta- libov), Armaniston (Ter-Petrosyan), Moldova (M.Snegur) davlat boshliqlarining kengashi bo'ldi. O'sha kuni 11 davlat boshliqlari Belovejskaya Pushcha shartnomasi yuzasidan proto- kolni imzolab, „Teng huquqli va ahdlashayotgan oliy tomonlar" maqomida MDH muassisi boidilar. Kengashda Almati Dek- laratsiyasi qabul qilindi. Deklaratsiyada quyidagilar haqida bayonot berildi: • hamdo'stlik qatnashchilarining o'zaro aloqalari ular o'rta- sidagi tenglik asosida tuziladigan bitimlar hamda bitimlarda belgilangan tartiblar doirasida faoliyat yuritadigan muvofiqlash- tiruvchi muassasalar orqali amalga oshiriladi; • MDH davlat ham emas, davlatlar ustidagi tuzilma ham emas; • xalqaro strategik barqarorlikni va xavfsizlikni ta'mirilash maqsadida harbiy-strategik kuchlarning birlashgan qo'mon- donligi va yadro quroli ustidan yagona nazorat saqlab qolinadi; • MDH ochiqdir, uning barcha a'zolari roziligi bilan sobiq Ittifoqning a'zolari va«boshqa davlatlar ham unga qo'shilishi mumkin; • umumiy iqtisodiy makonni, Umumyevropa va Yevropa- Osiyo bozorlarini vujudga keltirishda va rivojlantirishda hamkorlik qilishga sodiqlik tasdiqlanadi; • MDHning tuzilishi bilan Ittifoqning mavjudligi to'xta- tiladi; 260 noma munosabati bilan vujudga kelgan ahvolni muhokama qildilar. Uchrashuvda Bayonot qabul qilindi. • hamdo'stlik qatnashchilari o'z Konstitutsiyalaridagi tartib- qoidalarga binoan sobiq Ittifoqning shartnomalari va bitimlaridan kelib chiqadigan xalqaro majburiyatlarini bajarilishiga kafolat beradilar; • MDH qatnashchilari mazkur Deklaratsiya qoidalariga og'ishmay rioya etish majburiyatini oladilar. MDH kengashlarini tayyoriash bo'yicha ishchi guruhini tuzish to'g'risida protokol imzolandi. Shu tariqa Mustaqil Davlatlar Hamdo'stligi tashkil topdi. 1992- yil 9- fevralda Moskvada MDH MDHning faoliyati davlatlari boshliqlarining kengashi bo'lib, unda ekologiya va tevarak- atrofdagi tabiiy muhitni muhofaza qilish sohasidagi o'zaro aloqalar haqida bitim, bk-bMarining hududlaridan yuklarni soliq va yig'imlarsiz o'tkazish haqida bitim, gidrometeorologiya sohasidagi o'zaro aloqalar haqida bitim, temiryp'l transportida yo'lovchilar va yuk tashishning yangi yagona tariflari haqida ahdnoma imzolandi. 1992-yil 20-martda Kiyevda MDH davlatlari boshliqlarining navbatdagi uchrashuvi bo'ldi. Unda sobiq Ittifoqning mulki haqida, davlat arxivi, qarzlari, davlat banki va boshqa masalalar muhokama qilindi. Kiyev uchrashuvida davlatlarning chegara- larini va hamdo'stlikning dengiz iqtisodiy zonalarini qo'riqlash haqida bitim imzolandi. 1992- yil 15- may kuni Toshkentda MDH mamlakatlari rahbarlarining navbatdagi Kengashi bo'lib o'tdi. Unda hamdo'stlik doirasida moliyaviy ahvol va bu sohadagi hamkorlik, havo bo'shlig'idan foydalanish, kosmik dasturlarni bajarish, yagona budjetni shakllantirish, chegara qo'shinlarini pul bilan ta'minlash tartibi, kollektiv xavfsizlik, yagona axborot makoni va boshqa masalalar muhokama qilindi. Toshkent kengashida kollektiv xavfsizlik, tinchlikni saqlash, kollektiv kuchlarning maqomi haqida bitim, moliyaviy ahvol va bu sohadagi hamkorlik haqida bitim havo bo'shlig'idan foydalanish haqida bitim, kosmik dasturlarni bajarishga pul ajratish to'g'risida bitim, chegara qo'shinlarini pul bilan ta'minlash to'g'risida bitim, qurolli kuchlarni qisqartirish to'g'risida bitim va boshqa hujjatlar imzolandi. 1993- yil yanvarda Minskda MDH davlatlari boshhqlarining navbatdagi kengashi bo'ldi. Unda MDHning Nizomi imzolandi va MDHni huquqiy rasmiylashtirish jarayoni yakunlandi. Kengashda davlatlararo bank va iqtisodiy hamkorlik maslahat ^ 261 kengashini tuzish, Afg'oniston bilan Tojikiston o'rtasidagi chega- r a n i m u s t a h k a m l a s h u c h u n M D H n i n g t i n c h l i k o ' r n a t u v c h i harbiy bo'linmalarini yuborish masalalari m u h o k a m a qilindi va tegishli hujjatlar qabul qilindi. M i n s k d a i m z o l a n g a n hujjatlar iqtisodiy ahvolni barqarorlashtirishga, t i n c h l i k n i m u s t a h k a m - lashga, tanglik jarayonlarini bartaraf qilishga qaratildi. 1 9 9 3 - yil 14- m a y d a Moskvada b o ' l i b o ' t g a n h a m d o ' s t l i k davlatlari b o s h l i q l a r i n i n g u c h r a s h u v i d a M D H n i n g m u v o f i q - lashtirish-maslahat qo'mitasini h a m d a ijroiya kotibiyatini tuzish- ga qaror qilindi. 1 9 9 3 - yil 2 4 - seritabrda Moskvada M D H davlatlari b o s h - l i q l a r i n i n g K e n g a s h i b o ' l d i . U n d a m u h i m m a s a l a — M D H doirasida Iqtisodiy ittifoq barpo etish masalasi m u h o k a m a etildi va Iqtisodiy ittifoqni tuzish haqidagi s h a r t n o m a imzolandi. Bu s h a r t n o m a h a m d o ' s t l i k faoliyatining m u h i m natijalaridan biri bo'ldi. Kengashda M D H a'zolari bo'lgan davlatlar Tashqi ishlar vazirlari kengashi to'g'risidagi N i z o m , M D H birlashgan qurolli kuchlari bosh q o ' m o n d o n l i g i n i qayta tuzish, Inson huquqlari va erkinliklari s o h a s i d a g i x a l q a r o m a j b u r i y a t l a r h a q i d a g i b a y o - n o t n o m a , Tojikistonda tuziladigan Birlashgan mudofaa kuchlari to'g'risidagi N i z o m , Davlatlararo Yevroosiyo k o ' m i r va metall birlashmasini tuzish h a q i d a b i t i m i m z o l a n d i . M D H davlatlari o ' r t a s i d a y a g o n a v a l u t a — r u b l z o n a s i n i s a q l a s h g a k e l i s h i l d i . A m m o rubl zonasini saqlab qolish haqidagi a h d n o m a b a r b o d bo'ldi. H a r bir davlat o'zining milliy valutasini joriy etdi. 1 9 9 3 - yil 2 4 - d e k a b r d a Ashgabatda M D H davlatlari b o s h - l i q l a r i n i n g K e n g a s h i b o ' l d i . U n d a G r u z i y a r a h b a r i E d u a r d j S h e v a r n a d z e q a t n a s h d i v a G r u z i y a M D H g a a ' z o etib q a b u qilindi. 1 9 9 3 - yil 2 4 - s e n t a b r d a i m z o l a n g a n I q t i s o d i y ittifoqf shartnomasini parlamentlarda tasdiqlanishini kutib o'tirmay, u n | kuchga kiritish h a q i d a bitim, Xavfsizlikni mustahkamlash m a q j s a d i d a h a r b i y h a m k o r l i k n i m u v o f i q l a s h t i r i s h b o ' y i c h a shta 1 tuzish haqida bitim imzolandi. Tojikistonning Afg'oniston bill c h e g a r a s i d a v a z i y a t n i b a r q a r o r l a s h t i r i s h b o ' y i c h a q o ' s h i m c l tadbirlar kelishib olindi. Sarmoya sarflash faohyati sohasida h a m , korlik haqida, D o r i - d a r m o n va b o s h q a meditsina mahsulotla*, b i l a n t a ' m i n l a s h t o ' g ' r i s i d a , D a v l a t l a r a r o „ M i r " t e l e k o m p a niyasining faoliyatini ta'minlash haqida bitimlar imzolandi. M D H d a v l a t l a r i o ' r t a s i d a g i m u n o s a b a t l a r d a i s h o n c h m u s t a h k a m l a s h va h a m k o r l i k n i rivojlantirish h a q i d a Ashgaba Deklaratsiyasi qabul qilindi. 262 1 9 9 4 - y i l 2 1 - o k t a b r d a Moskvada M D H davlat b o s h l i q l a - rining Kengashi bo'lib o'tdi. Bu 1 6 - k e n g a s h edi- 10 ga yaqin m a s a l a l a r m u h o k a m a q i l i n d i . Asosiy e ' t i b o r M D H m a m l a - katlarining iqtisodiy integratsiyasiga d o i r m a s a l a g a q a r a t i l d i . M D H o'rtasida integratsiyani rivojlantirishning asosiy yo'nalish- lari h a q i d a m e m o r a n d u m i m z o l a n d i . U n d a i q t i s o d i y h a m - korlikning asosiy y o ' n a l i s h l a r i , integratsiyaviy t a r a q q i y o t n i n g istiqbol rejalari belgilab berildi. Mazkur Kengashda Iqtisodiy ittifoqning davld^a™™ iqtisodiy qo'mitasi (DIQ) tuzildi. DIQning maqsadi iqtisodiy ittifoq faoliyatini shakllantirish va samaradorligini ta 'minlash, MDH a'zolari o'rtasida iqtisodiy aloqalarni tartibga soUsh, integratsiya jarayonlarini samarali rivojlantirishni ta'minlasHdan iborat, deb belgilandi. DIQning vazifasi iqtisodiyotni, islohotl^rning borishini tahlil etish, xo'jalik qonunlarini bir-biriga yaqinlashtirishni ta'minlash, iqtisodiyotni rivojlantirishni bashoratlash, sanoat, qishloq xo'jaligi va boshqa tarmoqlarni rivojlantirish bo'yicha qo 'shma 'dasturlar ishlab chiqish, transnatsiorial xarakterdagi tarmoqlar (energetika, transport, aloqa, gaz va nefi quvurlari) bo'yicha tadbirlarni muvofiqlashtirish kabi umU mi y ahamiyatga molik masalalarni hal etishdan iboratdir. VIQning shtab- kvartirasi Moskva shahri deb belgilandi. DIQgd tartibga solish bilan birga, nazorat qilish funksiyasi ham berildi. D I Q iqtisodiy ittifoqni shakllantirish u c h u n quyidagi hujjat- larni i s h l a b c h i q i s h v a i m z o l a n i s h i n i t a ' m i r i l a s h z a r u r d e b belgilanadi: o ' z a r o to'lov ittifoqi; erkin savdo h u d u d l a r i b a r p o etish; boj ittifoqi; tovarlar, xizmatlar, s a r m o y a va ishchi kuchi umumiy bozorini vujudga keltirish; valuta i t t i f o q i va boshqalar. Kengashda M D H a'zolari o'rtasida o ' z a r o t o ' l ° v ittifoqini t u - zish haqida bitim imzolandi. 1995- yil 2 6 - m a y kuni Minskda M D H d a V l a t l a r i rahbarla- r i n i n g n a v b a t d a g i u c h r a s h u v i b o ' l i b o ' t d i . 0**zaro t o ' l o v l a r n i tartibga solishga xizmat qiladigan davlatlararo valuta q o ' m i t a s i tuzish, k o l l e k t i v xavfsizlik, M D H c h e g a r a l * f i n i q o ' r i q l a s h , kollektiv tinchlikni saqlash kuchlarining ( K T S ^ ) Tojikiston v a Abxaziya kabi keskin o ' c h o q l a r d a turish m u d c ^ a t i n i uzaytirish, jxtiloflarni bartaraf etish, xo'jalik sud faoliyati va u n i t a k o m i l - jashtirish kabi ko'plab masalalar m u h o k a m a q j l i n d i va tegishli nujjatlar imzolandi. M D H u m u m i y chegaralari va ularni birga- r . s h i b qo'riqlash to'g'risida t o m o n l a r n i n g f i k r i turlicha b o ' l d i . Mustaqil davlatlar chegaralarini hamdo'stlikning$ u m u m i y chega- 263 ralari deb tan olish va qo'riqlash to'g'risidagi shartnomani 7 dav- lat imzoladi. O'zbekiston tomoni imzolamadi, negaki, MDHning umumiy chegarasi yo'q, aksincha, har bir mustaqil davlatning o'z chegarasi bor va har bir davlat uni o'zi qo'riqlashi kerak deb ta'kidlandi. MDH davlat boshliqlarining 1996-yil 19-yanvar,1996-yil 17- may va 1997-yil 28-mart kunlari Moskvada, 1997-yil 23- oktabrda Kishinyovda bo'lib o'tgan Kengashlarida integratsiya jarayonlarini tezlashtirish konsepsiyasi, uyushgan jinoyatchilik va boshqa xavfli jinoyatchilarga qarshi birgalikda kurash dasturi, MDH doirasida qabul qihngan hujjatlarning bajarilish ahvoli, MDHning istiqbollari, MDH organlari faoliyatini takomillash- tirish masalalari muhokama qilindi. 1991-1999- yiHarda M&8 davlat bosWiqlarining 25 ga yaqfeot ketig«sdti| bo'tib, ulaitia hammasi boTib iqtisodiy* jjtimofy, hajrlriy-gtyosiy, tasftkWy va unramiy sohalarga oid 1300 ga yaq&i jmsalalar ninhokama fetiHh, tegishli huj- jatlai- iinzolaiidi.. Hamdo'stlik mamlakatlarining iqtisodiy va madaniy aloqalari katta mashaqqatlar va sekinlik bilan mustahkamlanib bordi. Qabul qilingan hujjatlarning aksariyati qog'ozda qolib ketdi. Bunga sabab tomonlarning muammolarni yechishni istamayotganida emas, aksincha, o'zaro hamkorlik teng huquqli asosda, har bir mamla- katning milliy manfaatlarini hisobga olgan holda yuritilishiga intilayotganligi bilan bog'liq edi. O'tgan yillar davomida erishilgan ahdlashuvlarni amalga oshirishning samarali mexanizmi yara- tilmadi, o'zaro hisob-kitoblar muvofiqlashtirilmadi. ^ . ^ j . ... . 2000- yil 24—25- yanvar kunlari MDHda hamj,hatl«kn,ng M o s k v a d a M D H m a m l a k a t l a r i rah- mustahkamlamsh. b a r l a r i n i n g s a m m i t i b o ' h b o'tdi. Unda Rossiya davlat boshlig'i V. Putin hamdo'stlik davlatlari boshhqlari kengashining raisi etib saylandi. Ukraina Bosh vaziri V. Yushenko MDH mamlakatlari hwkumat boshliqlari kengasWning raisi etib saylandi. Kengashda MDH a'zolari bo'lgan mamlakatlar o'rta- sidagi munosabatlarni yanada rivojlantirish, MDHni isloh qilish borasidagi masalalar muhokama qilindi. Bu kengash MDHning kelajagiga katta ishonch uyg'otdi. Bu ishonch Rossiya Prezidenti V. Putinning MDH doirasidagi sheriklar bilan yaqinlashishga qaratilgan harakatlarida o'z ifodasini topmoqda. 264 2000- yil 21- iyunda Moskvada boiib o'tgan MDH davlat bosWiqlarining sammitida MDH doirasida erkin savdo zonasi barpo etish borasidagi ishlarni, integratsiya jarayonlarini faollash- tirishga qaratilgan 2005-yilgacha bo'lgan muddatda Hamdo'stlikni rivojlantirish dasturi muhokama qilindi va tegishli hujjat imzolandi. 2001-yil 29—30- noyabr kunlari Moskvada MDH tashkil etilgan kunning 10 yilligiga bag'ishlangan yubiley sammiti bo'- lib o'tdi. Sammit qatnashchilari Afg'onistondagi voqealar to'g'risida bayonot qabul qildilar. Bayonotda aksilterror operatsiyasi ijobiy baholandi, uning natijasida xalqaro terrorchilarning infratuzilmasiga qattiq zarba berilgani hamda mintaqaviy va dunyoviy xavfsizlikni yanada mustahkamlashga yo'l ochilgani qayd etildi. Shu bilan birga, toliblar hukmronligi tugatilganidan keyin Afg'oniston taqdirini afg'on xalqining o'zi belgilashi, mamlakatdagi vaziyatni barqarorlashtirish ishlari BMT rahnamoligida amalga oshirilishi qo 'llab-quvvatlandi. MDHning 10 yillik tarixi gavohlik beradiki, ham- do'sttiloftig tashkii etffisbi foydaU bo'ldi. Hamdo'stlik 10 yi^oidin qaaday kerakti tasbirilot bo'lgan bo'lsa, bugtmgi kuada ham sfconday keraklidir. Sobiq Ittifoq parcha- larigach, yuzaga kelgan auutaqil davlatlarniflg bir-biriga bog'tangan iqtisodiyotint tftldirib tarish zattar edi. Han- atan#sliunday tft^iravcMBk roBat o'ynadi, par- chahalslr jarayonida ntaHvJN dMfislSg* yo'l qo'yniadi. Hamdo'stlik hozirgi kunda ham ahamiyatini yo'qotgani yo'q. MDH yon-atrofdagi voqealarga munosabat bildirishda yakdillik ko'rsatish, xususan, terror, narkobiznes, uyushgan jinoyatchilik, ekstremizm kabi balolarga qarshi turishda ham- jihatlikni mustahkamlash, bahamjihat harakat qilishda muhim o'ringa ega. Hamdo'stlikning yana bir ahamiyatli tomoni shun- daki, globalizatsiya jarayonlari jadallashib borayotgan hozirgi 265 I. A. Karimovva V . V . P u t i n . ' va siyosiy o' i a'zo sharoitda d u n y o d a yuz berayotgan iqtisodiy va siyosiy o o zga rishlarga tayyor turish, turli i n q f > z l a m i y e n g i s n d a b a r c h a i a z davlatlar u c h u n kerakli va foydah t ^ h k i l o ^ i i 0 < z b e k i s t o n Kespublikasi t a £ a _ s h q i O'zbekiston va Rossiya s i y o s a t i d a hamdo'stlik m a m l a L a i a t l a r i hamkorligi b j j a n ikki t o m o n l a m a h a m k o r l h r l i k n i yo'lga qo'yish va rivojlantirish a 1°hjda o'rin tutadi. Ikki t o r a n n o n - l a m a h a m k o r l i k d e g a n d a ikki davlat o'rtasiciagi, y a ' m O ' . z b e - kistonning b o s h q a bir m a m l a f c * b l l a n davlatlararo a l o q a l s L l a n n i yo'lga qo'yish va chuqurlashtirish jarayoni tushumladi. O'zbekiston Rossiya F e d e r a l ^ bilan davlatkraro r a u a u n o - sabatlar o ' r n a t i s h v a r i v o j l a n t i r l s h g a a l o h l c ) a a h a m i y a t f c d b e n b kelmoqda. 1992- yil 30- mayda I ffcrimov ooshliq O'zbekistooo»n delegatsiyasining Rossiyaga 0 < * m - kistwi Respublikasi bilan Ro*W* F f e . r a ^ » 0 rt *» d &*i davlatlararo munosaballarni^. * * s l a « ' « korlik to'g'risida shartnonm mwolaiidi. Shartnoma iWfcki davlat o'rtasida har tomonlai^ hanAori^, yoiga qo yisl^h va rivojlantirishga huquqiy » s o . s l J ? o l * l t J a v l a t o r t a m - sida diplomatik aloqalar o ' r o * t , W l ' elchixonalar ochildi. . Rossiya Federatsiyasi P r e z i d ^ t i B. Yelsinning 1993-yil n t n a r t oyida O ' z b e k i s t o n g a tashrifi p a v t l d a l k k l davlat o r t a s i o i M a g i 266 aloqalarni y a n a d a m u s t a h k a m l a s h c h o r a l a r i n i k o ' r i s h g a a h d - lashildi. 1993- yil 19- m a r t d a O'zbekiston va RF o'rtasida m a d a - niyat, fan va texnika, t a ' l i m , sog'liqni saqlash, axborot, sport va turizm sohasida hamkorlik qilish to'g'risida bitimlar imzolandi. Ikki davlat o'rtasidagi aloqalarni takomillashtirish va rivojlan- tirishda I. Karimovning 1994-yil mart oyidagi Rossiya Federatsi- yasiga qilgan r a s m i y davlat tashrifi m u h i m o ' r i n n i egalladi. I . K a r i m o v b i l a n B . Yelsin o ' r t a s i d a g i m u z o k a r a l a r y a k u n i d a 1994-yil 2 - m a r t d a O ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i b i l a n R o s s i y a Federatsiyasi o'rtasida h a r t o m o n l a m a hamkorlikni rivojlantirish v a c h u q u r l a s h t i r i s h t o ' g ' r i s i d a D e k l a r a t s i y a i m z o l a n d i . S h u - n i n g d e k , ikki davlat p r e z i d e n t l a r i O ' z b e k i s t o n bilan Rossiya o ' r t a s i d a iqtisodiy i n t e g r a t s i y a n i c h u q u r l a s h t i r i s h t o ' g ' r i s i d a , harbiy sohadagi hamkorlik to'g'risida s h a r t n o m a imzoladilar. R o s s i y a F e d e r a t s i y a s i h u k u m a t i raisi V . S . C h e r n o m i r d i n 1995- yil 26—28- iyul kunlari rasmiy safar bilan O'zbekistonda bo'ldi. Safar chog'ida quyidagi huijatlar imzolandi: • O ' z b e k i s t a n R e s p u b l i k a s i b i l a n R o s s i y a F e d e r a t s i y a s i o'rtasidagi hamkorlikni yanada taraqqiy ettirish va kengaytirish to'g'risida m e m o r a n d u m ; • 1996—1997-yillarda iqtisodiy h a m k o r l i k n i n g asosiy p r i n - siplari va yo'nalishlari to'g'risida h u k u m a t l a r a r o bitim; • „Ilyushin" transnatsional moliya-sanoat q o ' s h m a guruhini b a r p o etish haqida bitim; • oliy t a ' l i m sohasida h a m k o r l i k qilish, ilmiy-texnik h a m - korlik, „ S u p a " xalqaro radioastronomik abservatoriyasini tashkil etish, jinoyatchilikka qarshi kurashda hamkorlikni kuchaytirish to'g'risida h u k u m a t l a r a r o bitimlar; • ikkala m a m l a k a t tashqi ishlar vazirliklari o'rtasida hamkorlik dasturi. O'zbekiston Respublikasi va Rossiya Federatsiyasi o'rtasida imzplangan huijatlar ikki mamlakat o'rtasidagi savdo-iqtisodiy, kommunikatsiya, fan-texnika, madaniy aloqalarni kengaytirish- ga xizmat q i l m o q d a . V. P u t i n n i n g Rossiya P r e z i d e n t i etib saylanishi Rossiya va O ' z b e k i s t o n o'rtasidagi h a m k o r l i k n i yangi bosqichga k o ' t a r d i . V . P u t i n qisqa m u d d a t d a O'zbekistonga ikki m a r t a — 1 9 9 9 - yil 1 0 - 1 1 - d e k a b r d a v a 2 0 0 0 - yil 18—19- m a y kunlarida davlat tashrifi bilan keldi. Tashrif davomida ikki mamlakat prezidentlari va rasmiy delegatsiyalari o ' r t a s i d a s a v d o - i q t i s o d i y a l o q a l a r n i y a n a d a k e n g a y t i r i s h , harbiy v a h a r b i y - t e x n i k a v i y h a m k o r l i k , xavfsizlik, j u m l a d a n , Afg'onistondagi vaziyatni barqarorlashti- 267 rish, xalqaro terrorchilikka qarshi birgalikda kurashish va boshqa masalalar m u h o k a m a etildi. Dekabrdagi uchrashuvda , , 0 ' z b e k i s t o n bilan Rossiya o'rtasida harbiy va harbiy-texnikaviy hamkorlikni yanada chuqurlashti- rish t o ' g ' r i s i d a s h a r t n o m a " i m z o l a n g a n b o ' l s a , m a y oyidagi m u z o k a r a l a r n i h o y a s i d a ikki m a m l a k a t h u k u m a t l a r i o'rtasida , , 0 ' z b e k i s t o n R e s p u b l i k a s i m a ' m u r i y - h u d u d i y t u z i l m a l a r i R o s s i y a F e d e r a t s i y a s i s u b y e k t l a r i o ' r t a s i d a h a m k o r l i k n i k e n g a y t i r i s h t o ' g ' r i s i d a b i t i m " , „ X a l q a r o a v t o m o b i l q a t n o v i to'g'risida b i t i m " imzolandi. S h u t a r i q a O ' z b e k i s t o n b i l a n R o s s i y a o ' r t a s i d a g i o ' z a r o m a n f a a t l i a l o q a l a r y a n g i c h a m a z m u n k a s b e t m o q d a . I k k i m a m l a k a t o ' r t a s i d a t u r l i m a q s a d l a r g a y o ' n a l t i r i l g a n 150 t a hujyatlar i m z o l a n g a n . O'zbekiston bilan Rossiya o'rtasidagi tovar ayir- bosbJash hajmi 2000-yilda 1-mlrd AQSH dollarini tashkil etdi. O'zbekistonda rossiyalik sarmoyadorlar bilan hamkorlikda tashkil etilgan 527 ta qo'shma korxonasi, Rossiyada esa O'zbekiston sarmoyadorlari ishtirokida tuzilgan 293 ta qo'shma korxona faoliyat ko'rsatmoqda. O'zbekiston Rossiyadan mashinalar va jihozlar, kimyo mahsulotlari va plastmassa, qora metall va boshqa tovarlar sotib olib, Rossiyaga turli mashina va jihozlar, paxta tolasi, xizmatlar, oziq-ovqat mcllarini eksport qiladi. O ' z b e k i s t o n b i l a n Rossiya o'rtasidagi h a m k o r l i k n i y a n a d a rivojlantirishda P r e z i d e n t I s l o m K a r i m o v n i n g 2001-yil 3 — 5 - m a y k u n l a r i d a v l a t t a s h r i f i b i l a n R o s s i y a F e d e r a t s i y a s i d a bo'lishi m u h i m a h a m i y a t g a ega b o ' l d i . I . K a r i m o v v a V . P u t i n harbiy-texnikaviy,iqtisodiy, m a d a n i y va ijtimoiy sohalarga oid masalalarni m u h o k a m a qildi. Download 1.6 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling