‘z b e k I s t n r e s p u b L 1k a s I o L iy va ‘rta m a X s u c ta’l I m V a zir L ig I


Download 40 Kb.
Pdf ko'rish
bet8/112
Sana21.11.2023
Hajmi40 Kb.
#1793087
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   112
Bog'liq
Issiqlik texnikasi (R.Zohidov va b.)

12)
v -
6
a
A p
R T
P = ------- - A p
V — 
П
L

- в
(13)
bu yerda: а, в — doimiy koeffitsientlar;
a
— — ichki bosim.
Yechish:
P= P + p
= 1 1 0 0 + 9 9 ,3 = 1 1 9 9 ,ЗкРа
b a r 
m an 

5
P V  
1 1 9 9 3 - 1 0 3 -0 .0 6
m = - — = --------------------- :— = 0.9kg
R T  
2 6 0 - 2 9 8
12
www.ziyouz.com kutubxonasi


6 - § . Ideal gazlar aralash m asi
Ishchi jism tarkibida bir nechta gaz boMgan aralashm adan iborat 
b o l a d i . Bir-biri bilan kim yoviy reaksiyaga k irish m a y d ig a n gazlar 
t o ‘plamiga gaz aralashm asi deyiladi. Ularga havo, yoqilg4ining yonish 
mahsulotlari va boshqalar misol b o ‘la oladi.
Kichik bosimli gaz aralashmasini ko‘rib chikamiz.
Bu gaz aralashmasi o ‘z hajmi (Var, m 3), harorati (Tar, K), bosimi (Par, 
Pa) va massasi (mar, kg) ga ega.
C H 4, C 2H fi...C ,H ]()— aralashm a kom ponentlari.
D a lto n ko n u n ig a k o ‘ra a ra la s h m a bosim i ara la sh m a d a g i gazlar 
kom ponentlarining parsial bosimlari yig‘indisiga teng.
P = P + P + P + ...,+ P
ar 



n
n
P - I . p >
(14)
/=/
P p P2, P , ......, Pn — parsial bosim.
Gaz aralashmalari uchun holat tenglamasi
P V = m R T
ar ar 
ar ar ar
Aralashma tarkibi: massaviy, hajmiy va m olyar ulushlarda berilishi 
m um kin.
m. — birinchi kom ponent massasi, m 2 — ikkinchi kom ponent massasi 
m , uchinchi kom ponent massasi va hokazolardan iborat aralashmani 
к о 1 rib chiqamiz. p k o m ponentlarda n iborat aralashm aning massasi:
m , + m ,+ m , + ........ + m = m 
(15)


j

ar 

7
A ralashm aning massaviy ulushi deb, gaz m assasining aralashm a 
massasiga nisbatiga aytiladi va u g harfi bilan belgilanadi
g 1 = - ^ L . g2 = _ ^ . g 3 = 3 _ . ..gn = _ 5 i _ ;
™иР 
m ap 
Map 
m ap
g ,+ g2+ g3+ ........ + g n= 1 (100% ) 
(16)
Aralashmaning massaviy ulushi foizlarda beriladi, masalan, havo uchun 
gN2=0,77 (77%); gO2= 0,23 (23%)
Agar ideal gaz aralashmasi kom ponenti aralashm a tem peraturasida 
o ‘zining parsial bosimi ostida emas, balki aralashm aning t o ‘la bosimi 
ostida b o ‘lsa, u holda uning hajmi V. kattaligiga teng b o ‘ladi, bu kattalik 
i — gazning keltirilgan hajmi deb ataladi. G a z aralashmasining to'la
13
www.ziyouz.com kutubxonasi


hajmi keltirilgan hajmlarning yigMndisiga teng:
' v , + v , + v ;+ . . . . v ‘= v r
V1,V2,V,,Vi — kom ponentlarning keltirilgan hajmi:
V ir — aralashmaning t o l a hajmi.
A ralashm aning hajmiy ulushi deb, gazning keltirilgan hajm ining 
aralashm a hajmi nisbatiga avtiladi va u r harfi bilan belgilanadi:
V,
V2 
i \  
F ~  ; r-' = V.
I
r =
r,= 
у
; r2
up 

up 

up 
' up
Aralashma hajmiy ulushlarining vig‘indisi birga teng yoki 100% ga 
teng:
%)
r , + r 2+ r ,+ ....r ,= l(100 
Hajm iy ulush foizda beriladi, havo uchun: 
rN2=0 ,7 9 (79%); r()2=0,21 (21%);
M olyar ulush deb, gaz moli sonining aralashma moli soniga nisbatiga 
avtiladi va u x harfi bilan belgilanadi.
Z,

Download 40 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   112




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling