Ўзг. Вароқ Вароқ Хужжат

Materiallarni zichlash va presslashni nazariy asoslari. 
Sо‘nggi vaqtda mahsulotlarga ishlov berishda ekstrudirlash usuli qо‘llanilmoqda. 
Ekstruderlash-bu mahsulotning katta bosim ostida va yuqori haroratida filerlar orqali 
о‘tish jarayonidir. Ekstrudiyaga uchrayotgan mahsulotning maxsus apparatlarda- 
ekstruderda shneklarni aylanish paytida 

---

23 
Ўзг. 
 
Вароқ 
 Вароқ 
Хужжат 
Имзо 
Сана 
qisilishga duch kelib, tashqi issiqlik va mexanik ishlov berishda ajralgan issiqlik 
ta’sirida qizib, filerlar orqali о‘tadi va ulardan chiqishda bosimning keskin pasayishi 
hisobiga mahsulotdagi isitilgan suyuqlikning keskin pasayishi hisobiga mahsultdagi 
isitilgan suyuqlikning birdaniga bug‘lanishi hamda havoning kengayishi sodir bо‘ladi. 
Mahsulot hajmi keskin ortadi, mexanik yuklanishlar va issiqlik ta’sirida mahsulotning 
asosiy komponentlarining muhim fizika-kimyoviy о‘zgarishlari rо‘y beradi: oqsil 
denaturatsiyalanadi (tarkibi buziladi), kraxmalning yelimlanishi va dekstrinlanishi sodir 
bо‘ladi.
Ekstruder bir yoki ikki shnekli pressni namoyon qiladi. Bu jarayon bir necha 
zonaga bо‘linishi mumkin. Birinchisi-yuklash zonasi bо‘lib, bu yerdan mahsulot 
pressning asosiy ishchi qismiga beriladi. Ikkinchisi mahsulotning qisilish zonasi bо‘lib, 
bu yerda mahsulotning gomogenizatsiyalanishi (bir jinsli moddaga aylanishi) ga olib 
kelib, bunda mahsulot qovushqoq holatga о‘tadi.
Melassani kiritish. Omixta yem zavodlariga melassa temiryо‘l sisternalarida 
kelib tushadi. Uni quyib olish uchun berk temiryо‘l izida joylashtiriladigan maxsus 
qurilma о‘rnatiladi. Melassali sisterna yertakadga tushadi. Sovuq paytlari yuqoridagi 
tuynuk orqali sisternaga burama trubka (zmeyevik) tushirilib, orqali melassani qizdirish 
uchun bug‘ uzatiladi. Melassa quyidagi yoki zanjirli nasos bilan sig‘imi 50-60 m
3
bо‘lgan yer osti rezervuariga tortiladi, sо‘ngra nasos bilan tashqi baklarga saqlashga 
tortiladi. Sig‘imi 200 m
3
dan bо‘lgan ikkita bak yarim yillik melassa zaxirasini 
ta’minlaydi. Melassa yetkazib berishni shunday amalga oshirish kerakki, mavsum 
oxirida rezervuarlarning qand pishirishi butunlay tо‘liq bо‘lsin. Melassa extiyojga 
qarab, ombordan ishlab chiqarish korpusida joylashgan chiqim sig‘imiga (3-5 m
3
) nasos 
bilan tortib chiqariladi.