Bug’ hajmi suyuqlik modda hajmidan ko’p farq qilgani, ya’ni Vbu= >>Vsuyuq ligidan V= Vbu= -Vsuyuq Tenglamadagi V Vbu= deb olinsa katta xato bo’lmaydi. 1 mol ideal gaz yoki bug’ uchun Vbu= =RT/P Bu ifodani yuqoridagi tenglamaga qo’ysak, tenglama quyidagi ko’rinishga keladi. Vbu= =RT/P dlnP/dT=Hbu=/RT2 Bu erda Hbu=- molyar bu=lanish issiqligi. Uncha katta bo’lmagan temperaturalar oralig’ida Hbu=ni o’zgarmas deb olib, yuqoridagi ifodani integrallasak quyidagini hosil qilamiz. Lnp=c-(Hbu=/R) x 1 / T Bu erda s-integrallash doimiysi. Bu tenglamadan Lnp va 1/T orasida to’g’ri chiziqli bog’lanish borligi ko’rinib turibdi. Shu chizmadan foydalanib (burchak tangensi yordamida) bug’lanish issiqligini aniqlash mumkin. (yoki sublimatlanish issiqligini) Yuqoridagi tenglamani r1 dan r2 gacha va mos ravishda T1 dan T2 gacha integrallab bu= const, deb qarab quyidagi ifodani hosil qilami lnP2/P1=Hbu=/R T2 - T1/T2T1 Bu tenglamadan foydalanib ikki temperaturadagi bug’ bosimlari malum bo’lsa, molyar bug’lanish issiqlikni topish mumkin. Bir komponentli sistemalar. Suvning holat diagrammasi. Bir komponentli sistemalar. Suvning holat diagrammasi. Bir komponentli sistemalarda fazalar har xil agregat holatdagi bir xil moddadan iborat bo’lsin. Agarda modda bir necha xil krisstallik modifikastiya holatlarida mavjud bo’la olsa, ularni har biri alohida faza bo’ladi. Masalan, suv 6 modifikastiyali muzni hosil qilishi, oltingugurt monoklinik yoki rombik shakllarda fosfor, oq, qora va siyox rang ko’rinishlarda bo’lishi ma’lum. Yuqoridagi modifikastiyalar (turlar) ma’lum temperatura oralig’idagina(intervalda) barqarordir. S=3 - F bo’ladi. Demak, muvozanat holatida sistemada 3 dan ortiq faza bo’lishi mumkin emas, ya’ni bir fazali, ikki va uch fazali sistemalar mavjud bo’lishi mumkin. Sistemaning holatini ifodalovchi diagrammalar holat (yoki fazoviy) diagrammalari deb ataladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
