Fermentlar va ularni ishlab chiqarish biotexnologiyasi reja: Fermentlar haqida tushuncha

Glyukoamilaza

• 
  Glyukoamilaza - (1,4-b-D-glyukan-glyukanogidrolaza) asosan zamburug‘larda keng о‘rganilgan. Asp.niger zamburug‘ida u molekulyar massasi 100 000 dalton atrofida bо‘lgan ikkita glikoproteinlardan iborat. Demak, bu fermentni xususiyatlari bir-biridan farq qiladigan ikkita formasi (shakli) mavjud.
  
• 
  Dekstranaza - (1,6-b-D-glyukan-glyukanogidrolaza) dekistrindagi 1,6-glikozid bog‘iga ta’sir qiladi.
  

Laktoza

• 
  yoki v-galoktozidaza (v-D-galoktozid-galoktogidrolazalar) laktozani glyukoza va galaktozaga aylantiradi. Bu ferment E.Coli, Asp.niger, Sacch.cerevisiae, Curvularia inaqualis, Alternaria tenuis va ayrim boshqa mikroorganizmlarda sintez bо‘ladi.
  

Invertaza

• 
  - (v-D-fruktofuranozid-fruktogidrolaza) saharozani glyukozaga va fruktozaga parchalaydi. Uni Aspergillus turkumi vakillari (Asp.awamori, Asp.batatae, Asp.niger), achitqi zamburg‘i, Bacillus subtilis va Bac.diastaticus larning alohida shtammlari hosil qiladi.
  

Sellyulolitik fermentlar (sellyulazalar)

• 
  faol oqsillarning murakkab kompleksidir, sellyuloza molekulasining har xil bog‘lariga ta’sir qiladi, S komponent (ekzonukleaza) tabiiy holdagi sellyulozaga (paxta, filtr qog‘ozi) ta’sir qiladi. Sx -komponenti (endonukleaza) eriydigan shaklga о‘tkazilgan kletchatkani (karbosimetilsellyulozani) gidrolizlaydi.
  

Sellyuloza bilan bir qatorda mikroorganizmlar sellobiaza (v-glyukozidaza) hosil qiladi, bu ferment sellyulozani va gemitsellyulozani parchalaydi. Sellyulozani gidrolizining oxirgi bosqichi, glyukoza hosil bо‘lishi bilan tugallanadi. Sanoatda ishlab chiqariladigan sellyulotik ferment preparatlari odatda S1 va Sx va shunga о‘xshash sellobiaza va gemitsellyulaza fermentlari bо‘lib, bu preparatlarning pH kо‘rsatkichi 3,0 dan 8,0 gacha. Mana shu рН lar oralig‘ida ular turg‘undirlar. Sellyulazani hosil qiluvchilar kо‘pincha mitselliali zamburug‘lardir, shulardan Penicillium notatum, P.vuriabili, P.iriense, Trichoderma roseum, Verticillium alboatrum va boshqalardir.

• 
  Sellyuloza bilan bir qatorda mikroorganizmlar sellobiaza (v-glyukozidaza) hosil qiladi, bu ferment sellyulozani va gemitsellyulozani parchalaydi. Sellyulozani gidrolizining oxirgi bosqichi, glyukoza hosil bо‘lishi bilan tugallanadi. Sanoatda ishlab chiqariladigan sellyulotik ferment preparatlari odatda S1 va Sx va shunga о‘xshash sellobiaza va gemitsellyulaza fermentlari bо‘lib, bu preparatlarning pH kо‘rsatkichi 3,0 dan 8,0 gacha. Mana shu рН lar oralig‘ida ular turg‘undirlar. Sellyulazani hosil qiluvchilar kо‘pincha mitselliali zamburug‘lardir, shulardan Penicillium notatum, P.vuriabili, P.iriense, Trichoderma roseum, Verticillium alboatrum va boshqalardir.