Finansliq infrastruktura hám finansliq sistemani tártipke saliw finanslɪq infrastruktura quramɪ

1. Oraylɪq bankler

Oraylɪq bankler – bul tiykarǵɪ funksiyasɪ finanslɪq bazardɪń belgili parametrlerine, máselen, aylanɪstaǵɪ pul muǵdarɪna tásir etiw arqalɪ mámleketlik siyasattɪń wazɪypalarɪn ámelge asɪrɪwǵa kómeklesiwden ibarat bolǵan finanslɪq dáldálshiler bolɪp esaplanadɪ. Oraylɪq bankler xɪzmeti ayrɪm mámleketlerde mámleketlik atqarɪw organlarɪnɪń tikkeley qadaǵalawɪ astɪnda bolsa, basqa mámleketlerde olar belgili dárejede ǵárezsizlikke erisedi.

Bank belgili bir mámlekettiń oraylɪq bank ekenligin kóbinese onɪń atɪna qarap bilip alɪw múmkin: Bank of England, Bank of Japan, Bank Rossii hám basqalar. Biraq, máselen, Oraylɪq mbank AQSH ta Federal Reserve System (Federal zapas sistemasɪ), Germaniyada bolsa Bundesbank dep ataladɪ.

Oraylɪq bank ádette mámleketlik tólem sistemasɪnɪń júregi esaplanadɪ. Ol mámleketti milliy valyuta menen támiyinleydi hám bankler aralɪq esap-kitaplar sistemasɪ onɪń basqarɪlɪwɪnda boladɪ. Tolem sistemasɪ nátiyjeli bolɪwɪ ushɪn inflyasiya dárejesi keminde ortasha bolɪwɪ hám bunɪ oraylɪq bankler ózleriniń tiykarǵɪ wazɪypasɪ dep kórsetiwi shárt.

Biraq kóp mámleketlerde olardan xalɪqtɪń tolɪq bántligin hámde mámleketlik ekonomikalɪq ósiwin támiyinlew sɪyaqlɪ maqsetlerge erisiwge baǵdarlanǵan xáreketlerdi kútedi. Bunday mámleketlerde Oraylɪq banklerge kóbinese bir biri menen keri maqsetlerdi balansqa keltiriw: bahalar turaqlɪlɪǵɪn hám xalɪqtɪń tolɪq bántligin támiyinlew tiykarɪnan barlɪq ilajlardɪ kóriwge tuwrɪ keledi.