Firmaning moliyaviy faoliyatini tahlil qilish Toshkent Davlat Iqtisodiyot Universiteti

Kompaniyaning oʻz moliyaviy manbalariga tegishli boʻlgan resurslar:

• 
  ustav kapitali;
  
• 
  taqsimlanmagan foyda;
  
• 
  aksiya sotuvidan olingan daromad;
  
• 
  tashqi moddiy yordam.
  

Qarz resurslari:

• 
  bank kreditlari;
  
• 
  boshqa kompaniyalar kreditlari;
  
• 
  investorlar tomonidan qimmatli qogʻozlarni sotib olishdan tushadigan pul;
  
• 
  byudjetdan tashqari daromad;
  
• 
  qaytarish majburiyati boʻlgan byudjet tushumlari.
  

Buni muqobil tasnif qilish ham mumkin, ammo mohiyati bir xil boʻlib qolaveradi. Moliyaviy resurslarning belgilangan boʻlimlari yilning boshida va oxirida, chorakda, oyda dinamikada kuzatilishi kerak. Davr uchun foizli daromadni qanday hisoblash mumkin? Pul davridagi oʻsish / davr boshidagi moliyaviy resurslar miqdori × 100%.Masalan, yanvar oyida qarzlar 26 ming dollarni, birinchi chorak oxiriga qadar 32 ming dollarni tashkil etdi. Dinamika 6500 dollarga teng. Chorak yakunlari boʻyicha korxona bank qarzdorlik boʻyicha eng koʻp oʻsishga erishdi. 2020-yilda mavjud boʻlgan inqiroz fonida kompaniyalar oʻz faoliyatini toʻxtatishga yoki sezilarli darajada qisqartirishga majbur boʻlganda, bunday oʻsish normal, ammo kreditlar har qanday iqtisodiy inqirozning asosiy sabablaridan biri boʻlib, tashqi qarzi eng kam boʻlgan firmalar oʻz bizneslarini saqlab qolish hatto uni oshirish imkoniyatiga ega boʻladi. Firmaning Moliya siyosati — bu firmaning oʻz moliya resurslarini hosil qilish va ularni samarali ishlatishga qaratilgan choratadbirlaridir. Bundan maqsad firmaning rentabel boʻlishi, likvidligini taʼminlash va oʻz-oʻzini moliyalashtirishga erishishdir. Firma Moliya siyosati uning pul fondlaridan oqilona foydalanishiga, uning qarzdorligining meʼyorida boʻlishiga, pul mablaglarining oʻz vaqtida aylanib turishiga, moliyaviy majburiyatlarning vaqtida bajarilishiga qaratiladi. Firma Moliya siyosatini uning egalari ishlab chiqadi, amalga oshirilishini esa moliya menejeri taʼminlaydi. Xonadon Moliya siyosati — uning daromadlari va harajatlarini balanslashtirish, yaʼni daromad manbalarini topish, daromadlarni oqilona ishlatish va farovonlikni oshirishni koʻzlaydi. Moliya siyosatining natijasi uning asoslangan boʻlishi, real imkoniyatlardan kelib chiqishi va uni izchil amalga oshirilishiga bogʻliq. Moliya siyosati taʼsir koʻrsatadigan asosiy obʼyektlar — aholining turli katlamlari, davlat institutlari (tashkilotlari), sanoat va xoʻjalikning b. sohalari, mintakalar va mamlakatlarning umumiy hududi. Moliya siyosatining asosiy quroli va tarkibiy qismi — davlat byudjeti daromadlari va harajatlari, zayomlari, soliq imtiyozlaridir. Davlat tomonidan tanlagan iktisodiy siyosatga va maqsadlarga qarab ayrim bandlar buyicha harajatlarni kupaytirish yoki kamaytirish orqali mamlakat hayotining u yoki bu tomonlariga, davlat institutlari ga, iktisodiyot tarmoqlariga, mas, harbiy harajatlarni yoki ilmiy texnik taraqqiyot uchun harajatlarni kupaytirib yoki kamaytirib, faol taʼsir etish mumkin. Davlat daromadlar, ularning miqdori, soliklar tizimi orqali iktisodiy usish surʼatiga, aholi farovonligiga taʼsir koʻrsatishi, inflyasiya jarayonlarini va hokazolarni boshqarishi mumkin.

Doimiy daromadlardan olinadigan moliyaviy resurslar yetishmagan hollarda qarzlar qoʻllaniladi, ularning hajmi va ularga xizmat koʻrsatish tartibi ham iqtisodiyot holatiga taʼsir koʻrsatadi. Soliq imtiyozlari Moliya siyosatining muhim usullaridan biri hisoblanadi, ularning yordami bilan davlat iqtisodiyotning muhim tarmoqlari taraqqiyotini tezlashtirishi, aholining ayrim qatlamlari yoki toifalarining daromadiga bilvosita taʼsir etishi mumkin. Imtiyozlar va soliqsolish boʻyicha preferensiyalar keyingi oʻn yilliklarda taraqqiy etgan mamlakatlar iqtisodiyotida ayniqsa keng rivojlanmoqda. Mac, AQShda imtiyozlarning umumiy miqdori (yaʼni davlatning soliqlar toʻgʻrisidagi qonunga binoan olinadigan soliqlardan maqsadli voz kechishi) federal byudjetning yarmiga yaqinini tashkil etadi. Moliya siyosati pul-kredit siyosati bilan qoʻshilib ketadi va oʻz tadbirlarini oʻtkazishda uning usullaridan foydalanadi. Moliya siyosatining muhim tomoni shundaki, bu siyosat odatda hukumat va uning qarorlarini tasdiqlaydigan davlat organlarining bevosita tasarrufida va boshqaruvida boʻladi, pulkredit tadbirlari bilan pul hukmdorlari — Markaziy bank tipidagi korxonlar shugʻullanadi.
Tadbirkorlik faoliyatini baholash joriy asosiy ishlab chiqarish faoliyatining natijalari va samaradorligini tahlil qilishga qaratilgan. Shunday qilib, moliyaviy tahlil korxonaning yuqori rahbariyati qo'lida juda moslashuvchan vositadir. Korxonaning moliyaviy-xo'jalik faoliyatining samaradorligi korxona mablag'larini joylashtirish va ulardan foydalanish bilan tavsiflanadi. Ushbu ma'lumotlar o'rganilayotgan korxona balansida keltirilgan. Korxonaning moliyaviy-xo'jalik faoliyati samaradorligini belgilovchi asosiy omillar, birinchidan, moliyaviy rejaning bajarilishi va zarurat tug'ilganda foyda hisobiga o'z aylanma mablag'larini to'ldirish va ikkinchidan, aylanma tezligi. aylanma mablag'lar (aktivlar). Korxonaning ishlab chiqarish-xo'jalik faoliyatining turli tomonlari moliyaviy-iqtisodiy natijalar ko'rsatkichlari tizimida to'liq pul qiymatini oladi va korxonani boshqarishning mutlaq samaradorligini tavsiflaydi. Korxonaning moliyaviy natijalarini tahlil qilish resurslardan foydalanishning eng oqilona usullarini aniqlash va korxona mablag'lari tarkibini shakllantirish imkonini beradi.
Shunday qilib, moliyaviy holatni baholash har qanday boshqaruv funktsiyalarining (prognozlash va biznesni rejalashtirish; muvofiqlashtirish, tartibga solish, buxgalteriya hisobi va nazorat qilish; rag'batlantirish; biznes sharoitlarini baholash va boshqalar) asosiy tarkibiy qismi bo'libgina qolmay, balki o'zi ham bir turi hisoblanadi. biznesni kerakli darajada ushlab turish uchun boshqaruv qarorlarini qabul qilishdan oldin boshqaruv faoliyati. Korxonaning moliyaviy-xo'jalik faoliyatini tahlil qilish muhim qism va aslida mikroiqtisodiy darajada qaror qabul qilish uchun asosdir. Iqtisodiy tahlil voqelikni bilish vositasi sifatida Misrda mingga yaqin buxgalteriya hisobi bilan bir vaqtda paydo bo'lgan.XX asrning birinchi o'n yilligida tahlilning muayyan usullari keng e'tirof etilganiga qaramay, 60 -yillarda tahlil mustaqil fanga aylandi.