Fiskal siyosat REJA:
Makroiqtisodiy davlat siyosatining eng muhim tarkibiy qismi fiskal yoki fiskal siyosat bo'lib, u davlat xarajatlarini, soliqqa tortish va davlat byudjetini o'zgartirishga qaratilgan chora-tadbirlar majmui hisoblanadi.
- Fiskal siyosat tufayli davlat iqtisodiyotning barqarorligini ta'minlaydi, ya'ni. ishlab chiqarish hajmining o'sishini va aholi bandligini ta'minlaydi, shuningdek, narxlarning barqarorligini yoki inflyatsiyaning normal sur'atini ta'minlaydi, ya'ni. inflyatsion bo'lmagan YaIM ishlab chiqarish
- Bozor iqtisodiyotida ishlab chiqarish darajasi, daromad, xarajat va narh kabilar tarixan Qo‘shma Shtatlar biznes sikli deb nomlanuvchi namunada yuqoriga va pastga tebranib turgan. Ba’zi vaqtlarda ishlab chiqarish, daromad va xaraja pasayganda ishsizlik o‘sgan. Boshqa vaqtlarda ishlab chiqarishning, daromadning va xarajatlarning ortiqcha o‘sib ketishi natijasida inflatsiya narh darajasining tezlik bilan o‘sishi yuzaga kelgan.
- Iqtisodiy faoliyatning ushbu o‘sish va pasayishlarini yuzaga kelishi xarajatlarda boshlanyich o‘zgarishlar iqtisodiyotda zanjirsimon reksiya boshlab yuboradi. Buning natijasida ko‘payish samarasi yuzaga keladi. Bir iqtisodiy birlik (biznes, isteomolchi, xukumat) xarajatlarining (pastga yoki yuqoriga) o‘zgarishi boshqa birlikning daromadiga ta’sir qiladi. Bu o‘z o‘rnida o‘sha birlikning xarajatlaridagi o‘zgarishiga sabab bo‘ladi. Bu o‘z o‘rnida keyingisiningg daromadiga ta’sir qiladi va bu jarayon butun iqtisodiyotda davom etadi. Yalpi o‘zgarish natijasi boshlanyich o‘zgarishga nisbatan bir necha marotaba kattaroqdir. Iqtisodiy faoliyatning ushbu nobarqaror o‘sishi va pasayishlari og‘ir ehtiyojga va turmush darajasining o‘sishi va pasayishiga olib keladi. 1936 yilda Britaniyalik iqtisodchi Djan Maynard Keyns «Umumiy nazariya»sini nashr qildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
