Fizika -matematika fakulteti

Mantiqiy funksiyalar 
Ayrim amaliy masalalarni yechishda hisoblashlar u yoki bu shartlarga bog`liq 
bo`lishi mumkin. Bunday xolatda IF shartli funksiyasidan foydalanish mumkin. Bu 
funksiyaning formati quyidagicha: 
IF (;1—ifoda;2—ifoda) 
Uning ishlash prinsipi quyidagicha:ning qiymati «chin» (1) 
bo`lsa, < 1-ifoda >, «yolg`on» (0) bo`lsa, <2-ifoda> bajariladi. 
Formulalardan foydalanish 

---

36 
Katakni belgilash u yoki bu axborotniga qayerga joylashganligini 
ko`rsatishdan ko`ra kengroq tushuncha bo`lib, Excel ayni paytda ma‘lum bir 
katakda saqlanayotgan ma‘lumotlarning qiymatlari bo`yicha matematik amallar 
bajarishga ham imkoniyat beradi. Buni tushuntirish uchun quyidagi amallarni 
bajarib ko`ramiz. 
1. V15 katagiga kursorni qo`yib sichqonchaning chap tugmasini bosing 
2. =V3-V13 deb tering va Enter ni bosing. 
3. Klaviaturada «yuqoriga» strelkali klavishani bosing. 
V15 katagida siz 2-amalda tergan matn o`rniga nol (0) son qiymati. 
Excelning formula qatorida esa, =V3-V13 ifoda paydo bo`lganini ko`rasiz. «=» 
belgisi shu katakka matematik formula joylashtirilganligini bildiradi (har bir 
formula albatta shu belgi bilan boshlanishi shart). Keltirilgan misoldagi V15 
katagidan formula qiymati V3 va V13 katagi qiymatlarining ayirmasidan hosil 
bo`lishligini bildiradi. Xozircha bu ikki katak bo`shligi sababli xisob-kitob natijasi 
ko`rib turganimizdek nol (0)ga teng. 
Kataklarga nisbiy murojaat 
Quyidagi amallarni bajaraylik: 
1. V15 katagining o`ng quyi burchagidagi kvadratchaga kursorni qo`ying 
2. Sichqonchaning chap tugmasini bosing va qo`yib yubormay o`ngga G15 
katagigacha siljiting 
3. Sichqonchaning chap tugmasini qo`yib yuboring 
4. Kursorni G15 katagiga qo`ying.
Natijada, V15-G15 kataklarida nol (0) soni va S15 katak uchun formulalar 
qatorida =G13-S13 ifoda paydo bo`lganini ko`ramiz. 
Excel avtomatik tarzda V15 katagi qiymatini katakka nisbiy murojaat 
sifatida qabul qilib, formulani ustunlarning nomlariga qayta moslab ko`rsatilgan 
joylarga qo`yib chiqdi.