Fizika fakulteti

Akustikada dopler effekti:

1. 
   Tovush manbai muhitda tinch turgan priyomnikka V tezlik bilan yaqinlashayotgan bo’lsa, priyomnikda qabul qilinayotgan chastota ortadi:
   

V’=V/(1-V*C);

2. 
   Agar tovush manbai kuzatuvchi priyomnikdan V tezlik bilan uzoqlashayotgan bo’lsa, priyomnikda qabul qilinayotgan chastota kamayadi:
   

V’ = V/(1+V*C).

3. 
   Agar priyomnik tovush manbaiga V tezlik bilan yaqinlashsa, priyomnik qabul qilgan tovush chastotasi: V’ = V*(1+V/C)
   

ga teng bo’ladi, ya’ni priyomnik qabul qilayotgan tovush chastotasi ortgan bo’ladi.

4. 
   Agar priyomnik tovush manbaidan V tezlik bilan uzoqlashayotgan bo’lsa, u qabul qilayotgan chastota kamayadi va
   

V’ = V*(1- V/C) ga teng bo’ladi.

9.



Dopler effektini texnikada qo’llash mumkin. Hozirgi kunda hayotimizda xavfsizlikni ta’minlash, avtomashinalarimizni tezliklarini nazorat qilish maqsadida mashina qatnovi hamda piyodalar qatnovi ko’p joylarda radarlar o’rnatilgan. Bu dopller effekti asosida tushintiriladi va ishlayd
10.