Fizika matematika fani oʻqituvchisi Muxtorov Akbarjon Asqarjon o’g’li

Lens qoidasi (1833 y.)

Lens qoidasi yopiq konturda induksion tokning yo’nalishini aniqlashga imkon beradi.
Lens qoidasi: yopiq konturda magnit oqimining o’zgarishi hisobiga induksion tokning hosil bo’lishida paydo bo’ladigan magnit maydoni induksion tokni qo’zg’atadigan maydon o’zgarishiga qarshilik qiladi.
Lens qoidasining qo’llanilishi:

• В tashqi magnit maydonning magnit induksiyasi chiziqlari yo’nalishini aniqlashda;
• Magnit induksiyasi oqimining kontur yuzasidan o’tganda ko’payishi (ΔФ>0)

yoki kamayishini (ΔФ<0) aniqlashda;

• Induksion magnit maydonining magnit induksiyasi vektori В I chiziqlarining yo’nalishini aniqlashda. Lens qoidasiga asosan bu chiziqlar ΔФ>0 bo’lgan holda В chiziqlariga qarama-qarshi, ΔФ<0 bo’lgan holda В chiziqlari bo’ylab yo’nalgan bo’ladi:
• В I magnit induksiyasi chiziqlari yo’nalishini bilgan holda I induksion tok

yo’nalishini aniqlashda.

Lens qoidasi

ΔФ  0
Δt
Ei  0
ΔФ  0
Δt
Ei  0
ΔФ
Δt
 0
i
E  0
ΔФ  0
Δt
Ei  0
Harakatlanayotgan o’tkazgichlarda induksiya EYUK
Konturning / qismidagi erkin zaryadlarga ta’sir etuvchi Lorens kuchi
В В
FL
Iинд
Iинд
Konturning / qismida Lorens kuchining bajargan ishi
FL  qvB
А = FLl  qvBl
 (B  v)
t
Ei   Ф  Blv sin 
EYUK
Umumiy hol – harakatlanayotgan o’tkazgichlarda induksiya EYUK
l
v
q
E  A