Flora va taksonomiya fanining rivojlanishida olimlarning hisasi


Download 423.51 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/6
Sana19.06.2023
Hajmi423.51 Kb.
#1608415
1   2   3   4   5   6
Bog'liq
FLORA VA TAKSONOMIYA FANINING RIVOJLANISHI

Aristotel  
Teofrast 
 
Tabiiy 
sistemaning 
taraqqiyotida 
mashhur tabiatshunos va evolyutsion 
ta‘lumotga birinchi bo‗lib asos solgan 
fransuz olimi Jan -Batist Lamark (1744-
1829) 
ham 
katta 
rol 
o‗ynaydi.
XVIII asrga kelganda, o‘simliklar 
olamining xilma–xilligi to‘g‗risida juda 
ko‘p ma‘lumotlar to‘plangan edi, lekin 
yagona bir sistemabo‘lmasligi natijasida juda ko‘p chalkashliklar kelib 
chiqdi. Shuning uchun o‘simliklar sistematikasi rivojlanishidagi muhim 
davr shved olimi K. Linneyning ―O‘simliklar sinfi‖ (1738 y.)degan asari
yaratilishi bilan boshlanadi. Linney bu asarida
barcha o‘simliklar turini 24 sinfga bo‘lgan. 
 
 
Jan -Batist Lamark 


K. Linney o‘simliklar olamini muayyan sinflarga bo‘lishda guldagi 
changchilarni sonini va ularning tutashib o‘sish usullarini asos qilib oldi 
va bu bilan o‘simliklar klassifikatsiyasining 
birmuncha sodda hamda qulay sistemasini 
yaratdi. O‘simliklarning qaram gruppalarini: 
o‘simliklar olami, sinf, tartib, turkum, tur, 
tur xilini ham Linney aniqladi va botanikaga 
o‘simliklarning qisqa, aniq ta‘rifini va ularni 
nomlanishining yagona sistemasini kiritidi. 
Linney sistemasi botanik klassifikatsiyalashda va o‘simliklarni 
ta‘riflashda hukm surib kelayotgan tartibsizliklarga xotima berdi va 
botanika fanining keyingi rivojlanishida muhim rol o‘ynadi.shunga 
qaramay, bu sistemaham sun‘iy edi (buni Linneyning o‘zi ham e‘tirof 
etgan),chunki bunda o‘simliklarning sun‘iy ravishda olingan belgilari 
asos qilinib, ularning qarindoshligi yoki ayrim gruppalari o‘rtasidagi 
farqini aniq ifodalamas edi. Masalan, bir–biriga butunlay o‘xshamagan 
siren va ba‘zi g‗alladosh o‘simliklarni faqat ularning gulidagi 
changchilar soni har xil bo‘lgani uchun Linney bir sinfga kiritgan. Biroq 
o‘simliklarning ta‘riflash va nomlashning Linney taklif etgan prinsipi 

Download 423.51 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling