Фойдаланиладиган асосий дарсликлар ва ўқув қўлланмалар рўйхати

Download 7.86 Mb.

1 2 3 4 5 6 7 8

Bog'liq
1-ma\'ruza.Kirish.Gidravlika va gidroyuritmalar fanining predmeti va bilish usullari. Гидростатика, гидродинамика

Солиштирма оғирлик.

Солиштирма оғирлик.
Суюқликнинг ҳажм бирлигига тенг миқдорининг оғирлиги унинг солиштирма оғирлиги деб аталади ва грекча  ҳарфи билан белгиланади. Юқорида айтилган таърифга асосан
бу ерда V - суюқлик ҳажми (бирилиги м3), G – оғирлиги (бирлиги Н). Солиштирма оғирликнинг ўлчов бирлиги СИ системасида

Суюқликнинг оғирлик бирлигидаги миқдорининг ҳажми солиштирма ҳажм дейилади ва ҳажмни оғирликка бўлиш йўли билан аниқланади:
Солиштирма ҳажмнинг ўлчов бирилиги СИ системасида:

Суюқликнинг ҳажм бирлигига тўғри келган тинч холатдаги массаси унинг зичлиги деб аталади. Бу таърифга асосан
бунда М - суюқликнинг массаси (бирлиги )
Зичликнинг ўлчов бирлиги қуйидагича аниқланади:

Бизга маълумки, зичлик иссиқлик ўзгариши билан ўзгариб боради. Бу эса ўз-ўзидан иссиқлик ўзгариши билан ҳажмнинг ўзгаришини кўрсатади. Суюқликларнинг бу хусусиятини гидравлик машиналарни ҳисоблаш ва турли масалаларни ҳал қилиш вақтида назарга олиш зарур бўлади.
Суюқликнинг иссиқликдан кенгайишини колбага солинган суюқликнинг қиздирилганда ҳажмни кўпайиши, суюқлик тўлдирилиб герметик ёпиб қўйилган бочка ва цистерналарнинг қуёш нурида қолганда ёрилиб кетиши, тўлдирилган идишдаги суюқликнинг сиртидан оқиб тушиши каби ходисаларда жуда кўп учратиш мумкин.

Гидростатика-гидравликанинг суюқликлар мувозанат қонунларини ўрганувчи бўлим ҳисобланади. Бу қонунларни текшириш суюқликлар орқали кучларни узатиш билан боғлиқ масалаларни ҳал қилишда муҳим аҳамиятга эга.
Гидростатиканинг асосий параметри босим ҳисобланади

1-хосса Гидростатик босим у таъсир қилаётган юзага нормал бўйича йўналган бўлади
2-хосса Гидростатик босим у таъсир қилаётган нуқтада ҳамма йўналишлар бўйича бир хил қийматга эга

Download 7.86 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:

1 2 3 4 5 6 7 8