Фотометрик катталиклар ва уларни улчаш


Download 117,78 Kb.
bet2/4
Sana02.06.2024
Hajmi117,78 Kb.
#1834549
1   2   3   4
Bog'liq
Фотометрик катталиклар ва уларни улчаш

2.Ёруглик кучи - 1стерадиан фазовий бурчак ичида таркалаётган ёруглик окими билан улчанадиган катталикдир. Ёруглик манбаининг улчамларини кузатиш жойидан унгача булган масофага нисбатан хисобга олмаслик мумкин булса, бундай манбани нуктавий манба деб атаймиз. Бир жинсли ва изотроп мухитда нуктавий манбадан тркалаётган тулкин сферик булади. Ёругликнинг нуктавий манбаларини характерлаш учун ёруглик кучи I ишлатилади. Ёруглик кучини манба нурланишининг фазовий бурчак бирлигига тугри келадиган ёруглик окими тарзида аникланади:

(dФ-манбанинг фазовий бурчак ичида таркатаётган ёруглик окимидир). Фазовий бурчани улчов бирлиги 1 стерадиан (стер) деб кабул килинган. 1 стер фазовий бурчак шундай фазовий бурчакки, уни чегараловчи радиуснинг сиртдан ажратиш юзаси dS=r2 булади.
(

8-расм)

8-расм

Умумий холда ёруглик кучи йуналишга боглик: I=I(,) ( ва  координаталарининг сферик системасидаги кутбий ва азимутал бурчакларидар). Агар I йуналишга боглик булмаса, манба изотроп деб юритилади. Изотроп манба учун
I=
Бунда Ф манбанинг барч йуналишлар буйич тарктаётган тула ёруглик окими.
Манбанинг улчамлари каттарок булганда (нуктавий эмас), манба сиртидаги dS элементнинг ёруглик кучи хакида суз юритишгаа тугри келади. Ухолда (4) формуладаги dФ ни манба манба сиртидаги dS элементнинг d фазовий бурчак ичида таркатаётган ёруглик окими деб тушуниш керак.
Ёруглик кучининг бирлиги –шам (шм) бирликларнинг Халкаро (СИ) системасидаги асосий бирликлардан бири. Бу бирликнинг киймти шундай кабул килинганки, платинанинг котиш темпертурасида тула нурлангичнинг рвшанлиги 1 см 2 га 60 шм булади. Тула нурлангич деганда абсолют кора жисм хоссаларига эга булган курилма тушунилади.


3.Ёритилганлик. Бирор сиртнинг узига тушаётган ёруглик окимидан ёритилиш даржси ёритилганликк деб аталувчи куйидаги катталик билан характерланади:

(бунда dФтуш—сиртнинг dS элементига тушаётган ёруглик окими).
Ёритилганлик бирлиги люкс (лк) 1 лм окимнинг 1м2 сирт буйича текис таксимланиб хосил килган ёритилганлигига тенг
1лк=1 лм / 1 м2.
Нуктавий манба хосил киладиган Е ёритилганликни ёруглик кучи I, сиртдан манбагача булган масофа r ва сиртнинг n нормали билан манба томон йуналиш орасидаги  бурчак оркали ифодалаш мумкин. dS юзагача (9-расм) тушувчи оким dФтуш=Id уша dS юзагача таянган d  фазовий бурчак ичидаги окимдир. d бурчак dS cos/r2 бу окимни dS га булиб куйидагини хосил киламиз:

Энергетик улчов бирлиги 1 Вт/м2 ёки 1 эрг/с см2

Download 117,78 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling