2. Fotosintez jarayonlarini tushunish uchun o‘tkaziladigan tajribalar - Fotosintez jarayonining umumiy kimyoviy bilimlari to‘planishi uchun olimlarga bir necha yuz yilliklar kerak bo‘ldi. 1771 yilda Jozef pristli yalpiz o‘simligining havoning sham yonib turgan qismida yaxshi o‘sishini aniqladi.. U o‘simliklar tomonidan kislorod ajratilishini aniqlagan. Gollandiyalik Ingenxauz fotosintez jarayonlari uchun quyosh nurlarining ahamiyatini ilmiy isbotlab bergan.
Boshqa guruh olimlar esa CO2 va H2O ningahamiyatini aniqladilar va organik birikmalar, masalan uglevodlar kislorod bilan birgalikda fotosintez mahsulotlari ekanligini aniqladilar. 19 asrning oxirlarida fotosintezni muvozanatlovchi kimyoviy reaksiya quyidagicha ifodalana boshladi: - Boshqa guruh olimlar esa CO2 va H2O ningahamiyatini aniqladilar va organik birikmalar, masalan uglevodlar kislorod bilan birgalikda fotosintez mahsulotlari ekanligini aniqladilar. 19 asrning oxirlarida fotosintezni muvozanatlovchi kimyoviy reaksiya quyidagicha ifodalana boshladi:
- 6SO2 + 6H20 nur va o‘simlik> C6H12O6 + 6O2
- Bu yerda C6H12O6 glyukoza kabi uzida shakar formulasini ifodalaydi, glyukoza uglerod to‘planishining aniq bir mahsuloti hisoblanmaydi.
Fotosintezning 50 ta oraliq reaksiyalari mavjud va xozirda yangi qo‘shimcha oraliq jarayonlar ham aniqlanmoqda. Ilk bora fotosintez jarayonlarinii 1920 yillarda oxirgi mahsuloti kislorod bo‘lmagan bakteriyalarda o‘rganilgan. - Fotosintezning 50 ta oraliq reaksiyalari mavjud va xozirda yangi qo‘shimcha oraliq jarayonlar ham aniqlanmoqda. Ilk bora fotosintez jarayonlarinii 1920 yillarda oxirgi mahsuloti kislorod bo‘lmagan bakteriyalarda o‘rganilgan.
- Ushbu bakteriyalarni o‘rganish jarayonida Kornelis va Nil fotosintez jarayoni o‘zida oksidlanish- qaytarilish jarayonlarini (oksidlanish va qaytarilish) o‘zida mujassamlashtiradi degan xulosaga kelgan. Bu xulosa asosli bo‘lib chiqdi va fotosintezning yekyingi o‘rganilish sohalariga asos bo‘lib xizmat qildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
