Fuqarolik jamiyatini rivojlantirishda fuqarolik madaniyati va masʼuliyatining oʼrni

Yoshlarda fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishning ijtimoiy-ma’naviy va axloqiy jihatlari

• O‘zbekiston Respublikasida mamlakatni modernizatsiya qilish va kuchli fuqarolik jamiyatini
• barpo etishga qaratilgan islohotlarning tub mohiyati aholi turmush tarzining farovonligini oshirish, fuqarolarning siyosiy va huquqiy madaniyati va saviyasini yuqori darajaga ko‘tarish, ularda aniq fuqarolik pozitsiyasini shakllantirishda o‘z ifodasini topadi. Davlatning taraqqiy etishida va undagi iqtisodiy, ijtimoiy va siyosiy munosabatlarning yangi bosqichga o‘tishida mamlakat oldida turgan vazifalarni turli yo‘nalishlarga taqsimlagan holda, fuqarolik jamiyatini shakllantirishning muhim sharti, Birinchi Prezidentimiz I.Karimov ta’kidlaganidek, “... – bu jamiyat hayotida nodavlat va jamoat tashkilotlarining o‘rni va ahamiyatini keskin kuchaytirishdan iborat. YOki boshqacha qilib aytganda, bu – “Kuchli davlatdan – kuchli jamiyat sari” degan tamoyilni amalda hayotga joriy etish demakdir. Hammamizga ayonki, bu yo‘nalish ijtimoiy-iqtisodiy jarayonlar bilan bog‘liq ko‘p masalalarni hal qilishda davlat tuzilmalarining rolini kamaytirish va bu vazifalarni bosqichma-bosqich jamoat tashkilotlariga o‘tkaza borishni taqozo etadi”

O‘zbekiston fuqarolari millati, irqi, jinsi, kasb-kori, ijtimoiy kelib chiqishidan qat’iy nazar fuqaro sifatida qonun oldida huquqan teng va birdek mas’uliyatlidirlar. SHuning uchun ham mavjud muammolarni bartaraf etishda fuqarolarning o‘z fuqarolik huquqlarini bilib olishlari va ular himoya qilishlari hamda burchlarini chuqur anglab etishlari uchun ularni huquqiy jihatdan tarbiyalab borish dolzarb vazifalardan biri sifatida qaralmoqda.

• O‘zbekiston fuqarolari millati, irqi, jinsi, kasb-kori, ijtimoiy kelib chiqishidan qat’iy nazar fuqaro sifatida qonun oldida huquqan teng va birdek mas’uliyatlidirlar. SHuning uchun ham mavjud muammolarni bartaraf etishda fuqarolarning o‘z fuqarolik huquqlarini bilib olishlari va ular himoya qilishlari hamda burchlarini chuqur anglab etishlari uchun ularni huquqiy jihatdan tarbiyalab borish dolzarb vazifalardan biri sifatida qaralmoqda.

Professional yordam ko’rsatilayotgan insonlarning marginal xolati bilan aniqlangan bu xolat, odatda bola, katta yoshdagi inson, oila, guruh, jamiyat hayotidagi krizis vaziyat bilan bevosita bog‘liq bo’ladi. Insonning yordam olishiga bo’lgan huquqini e’tirof etgan holda bu xolat mijozning ijtimoiy ishchi bilan kelishuvini har ikki tomonning chiqib keta olmas doirasiga aylantirib yuborish imkoniga ega bo’lgan “Men” obrazining ambivalentligi bilan tavsiflanib, o’z muammosini mustaqil ravishda yecha olmasligini har doim isbotlayotgan iste’molchining alohida ijtimoiy mavqe’i sifatida aks etadi. Mijozning ijtimoiy mavqe’ining belgilanishida ijtimoiy ishning ekologik modeli sezilarli o’zgartirishlar kiritilishiga olib keladi, unda mijoz ijtimoiy xizmatlarning buyurtmachisi sifatida ularning iste’molchilaridan va ushbu ta’sir yo’naltirilgan shaxslardan farq qilishi mumkin. Mazkur tushunchalar tizimi nuqtai nazari bo’yicha maktab ijtimoiy ishchisi yoki uning tibbiy xodimi bo’lishi mumkin, ijtimoiy xizmatlar iste’molchisi va harakatlar mo’ljali sifatida esa – aksentual xulq-atvorni namoyon etayotgan bolaning oilasi tushuniladi. Mazkur misol Shvesiyadagi bolalar va o’spirinlar uchun psixiatrik poliklinikasining amaliy tajribasidan olingan bo’lib, bunda oila ta’sir ko’rsatish va xizmatlarni oluvchisi hisoblanadi.