G. I. Ishmuradova, G. M. Mirzayeva

 

Korxona nomlari 

1. 

Qarshi shaxrida 

A  Plastmassa zavodi 

2. 

Qashqadaryoda  

B  Rezina-texnika zavodi 

3. 

Jizzax 

V  Termoplast zavodi 

4. 

Angrendagi 

G  Sovplastital”  QK,  “Spetspolimer-

drenaj”,  “GSKB  po  irrigatsii” 

maxsus rezina-texnika zavodi 

5. 

Toshkent  

D  Sho`rtangaz kimyo majmuasi 

1- 

2- 

3- 

4- 

5- 

To`g`ri javoblar: 

1-V 

2-D 

3-A 

4-B 

5-G 

 

 

34 

87 

---

  

hidli  bo‘ladi.  Yog‘och  qurigan  sayin  hidsizlanib,  ba’zan  hidi 

o‘zgarib boradi. Yog‘och hidining bunday o‘zgarib borishi uning 

tarkibidagi  turli  moddalar  miqdorlarining  o‘zgarishi  orqali  sodir 

bo‘ladi.  Hidning  o‘zgarishi  yog‘ochning  buzilishiga  ham  bog‘liq 

bo‘ladi. 

Yog‘ochning  namligi.  Yog‘ochlarning  namligi  deb, 

solishtirma  namlik  miqdorining  mutlaq  quruq  yog‘och  namuna 

massasiga  bo‘lgan  nisbatini  aytiladi.  Mutlaq  quruq  yog‘och  esa 

tajriba  sharoitida  olingan  namunani  quritish  javonlarida  (pech-

larida) quritish orqali hosil qilinadi. Korxona sharoitida  yog‘och-

larning  namligi,  asosan,  tarozida  tortish  va  elektr  usuli  bilan 

aniqlanadi.  

Tortish  usulida  mutlaq  namlikni  aniqlash  uchun  tegishli 

yog‘och  materiallardan  20x20x30  mm  o‘lchamli  namunalar 

tayyorlab,  tekshirish  maqsadga  muvofiqdir.  Tayyorlangan 

namunalar  notekisliklardan  va  yog‘och  qipiqlaridan  tozalanadi, 

keyin  0,01  g  gacha  aniqlikda  tortib,  103±2  °C  haroratli  quritish 

javonida  quritiladi.  Quritish  jarayoni  12-24  soatgacha  davom 

etishi  yoki juda tez amalga oshirilishi (bu uncha aniq usul emaC) 

mumkin.  Yog‘ochlarning  elektr  o‘tkazuvchanligiga  asoslangan 

elektr nam o`lchagich yordamida ham ularning namligini aniqlash 

mumkin. Yog‘ochlarning namligiga qarab ular: ho‘l, chala quruq, 

ochiq  havoda  quritilgan,  xonada  quritilgan  va  mutlaq  quruq 

xillarga ajratiladi. Yangi kesilgan daraxtning namligi uning turiga, 

kesilgan  vaqtiga qarab  40 % va undan  yuqori bo‘ladi.  Masalan, 

ho‘l  yog‘ochning  namligi  23  %  dan  ortiq;  chala  quruq  yog‘och-

ning namligi 18-23 %, ochiq havoda qurigan yog‘ochning namligi 

12-18 %, xonada quritilgan yog‘ochning namligi 8-12 % bo‘ladi. 

Mutlaq quruq yog‘ochning namligi 0 % bo`lib, tajriba sharoitida-

gina hosil qilinadi. Yog‘ochning og‘irligi uning turiga, tuzilishiga 

va  namligiga  bogliq.  Solishtirma  og‘irlik  -  hech  qanday  g‘ovak-

lari,  namligi,  havosi  bo‘lmagan  yog‘ochning  mutlaq  og‘irligi 

hisoblanib,  g/sm

2

 da ifodalanadi.  Hamma turdagi  yog‘ochlarning 

solishtirma og‘irligi-taxminan 1,5 ga teng bo‘ladi. Hajmiy og‘irligi 

 

jarayonning iqtisodiy tejamkorligi. 

5 

kompozitsion  materialni  olish  va  undan  detal  yasash 

jarayonlarini bir vaqt ichida olib borish («covmeshat»); 

4